Dorcocerus

 

Dorcocerus(Boe)

Boe" refers to the genus Boeica, which belongs to the plant family Gesneriaceae. Gesneriaceae is a large family of flowering plants, commonly known as the gesneriad family, and is primarily found in tropical and subtropical regions. Boeica species are typically characterized by their pubescent (hairy) leaves and inflorescences, and their flowers have a short corolla tube and bilabiate (two-lipped) corolla

The genus Dorcoceras Bunge in Thailand is revised. There are four species, including two new species, Dorcoceras brunneum C.Puglisi and Dorcoceras glabrum C.Puglisi. A key, descriptions, and proposed IUCN assessments are presented.

🔵Dorcocerus wallichii R. Br.

จอกหิน

Rosulate herbs. Leaves sessile or petiolate; petiole to 1.5 cm long, often merging into blade, reduced or absent, covered in long eglandular hairs; lamina 1.4–6 × 0.6–2.2 cm, 1.8–6 times as long as wide, spathulate or oblanceolate to elliptic, apex broadly acute to obtuse, base acuminate or attenuate, margin crenate or serrate, sometimes indistinctly so, ciliate; adaxial surface green, eglandular pilose or sometimes glabrescent (hairs fall off easily), abaxial side green-brown, more densely hairy, especially along veins, and with minute sessile glands scattered throughout the lamina; 3–4 pairs of secondary veins, tertiary venation indistinct. Inflorescence a cyme with 1–10 flowers, with all axes having the same mixed indumentum of dimorphic eglandular hairs (long and short) and sparse short gland-tipped hairs; peduncles 4–10 cm long; bracts reduced and caducous, ca 0.5 × 0.1 mm, with long eglandular hairs; pedicels 0.1–4 cm long; receptacle slightly slanted with respect to the pedicel. Calyx tube 0.2 mm long, lobes lanceo- late or narrowly so, 1–2.7 mm long, 0.4–1 mm wide, apex acute, eglandular hairy outside, with some gland tipped hairs at the base, glabrescent inside. Corolla shortly campanulate, pale purple, outside glandular hairy, becoming glabrescent after anthesis; tube ca 6.5 mm long ventrally, shorter dorsally; upper lobes not measured, lateral lobes ca 4 × 6.5 mm, ventral lobe 5–6.5 × 5.2–7 mm. Stamens arising ca 2.5 mm above corolla base, filaments ca 1.5 mm long, ca 0.2 mm diameter; anthers yellow, ca 1.7 × 1.4 mm, coherent, thecae parallel; staminodes not seen. Pistil not seen. Capsule strongly twisted, 1–1.8 cm long, eglandular hairy. Seeds light brown, broadly elliptic, mucronulate, 0.2–0.3 × ca 0.2 mm, surface reticulate.

Thailand.— NORTHERN: Chiang Mai [Chom Tong, Mae Soi Valley, 475 m, 1 Oct. 1991, Maxwell 91-822 (E, L, P); Hot, Op Luang Gorge, 325 m, 24 Sept. 1989, Maxwell 89-1133 (L, MO); Ban Na, Mae Ping, 8 Sept., 1911, Kerr 2026 (K); Op Luang, Mae Ping Rapids, ca 500 m, 20 Oct. 1911, Kerr 2178A (BM, K); Ban Na Gorge, ca 450 m, 17 Oct. 1911, Kerr 2178 (ABD, BM, E, K)]; Lampang 

[Thoen, Mae Wa National Park, Mae Wa waterfalls, 350 m, 29 May 2011, Pooma & Phattarahirantricin 7731 (BKF, E); ibid., 28 Aug. 2011, Pooma & Phattarahirantricin 7760 (BKF)]; Tak [Larn Sang National Park, 350 m, 29 May 1973, Geesink et al. 5518 (BKF); ibid., 350 m, 29 May 1973, Geesink et al. 5516 (AAU, BKF, C, L); Sam Ngao, Bhumibol Dam, 23 Aug. 2010, Norsaensgri 7151 (QBG)]; SOUTH-WESTERN: Kanchanaburi [Si Sawat, Erawan, 2 July 1974, Larsen & Larsen 34018 (AAU)].

ไม้ล้มลุกหลายปี ลำต้นค่อนข้างสั้น ฉ่ำน้ำรากเป็นกระจุกฝอย ใบเดี่ยว เรียงเวียนถี่เป็นกระจุกคล้ายดอกกุหลาบซ้อน รูปไข่กลับ รูปขอบขนาน หรือคล้ายรูปช้อน ช่อดอกแบบช่อกระจุกซ้อน มี ๑-๕ ช่อ ออกตามซอกใบใกล้ปลายยอด แต่ละช่อมี ๑-๕ ดอก ดอกสีขาวอมชมพูหรือสีม่วงอ่อน รูปคล้ายระฆังตื้นผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงกระบอกแคบ สีน้ำตาลอ่อน เมื่อแก่บิดเป็นเกลียว มีกลีบเลี้ยงและก้านยอดเกสรเพศเมียติดทน เมล็ดเล็ก รูปกระสวย มีจำนวนมาก

จอกหินชนิดนี้มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ พบตามพื้นที่หินปูนหรือหน้าผาหินปูนที่ชื้นและค่อนข้างร่ม ที่สูงจากระดับทะเล ๖๐๐-๑,๔๐๐ ม. ออกดอกเดือนมิถุนายนถึงสิงหาคมเป็นผลเดือนสิงหาคมถึงธันวาคม ในต่างประเทศพบที่เมียนมา.

🔵Dorcocerus geoffrayi(Pellegr.)C.Puglisi

ชาดงรัก      พบในพื้นที่อุทยานฯ เขาหลวงสุขทัย บริเวณใต้เพิงหินริมผาของยอดเขาภูกา

Dorcoceras geoffrayi (Pellegr.) C.Puglisi. A. Habit; B. Habit; C. Flower, front view; D. Fruit; E. Flower, side view. Photos of Middleton et al. 5658 (A), Middleton et al. 5835 (B) and Middleton et al. 5833 (C-E). All photos by Preecha Karaket. 

ไม้ล้มลุก ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับเวียนรอบลำต้น หรือเป็นเกลียว โดยออกซ้อนเป็นกระจุกที่โคนต้น รูปใบหอก รูปใบหอกกลับ หรือรูปรี ออกดอกเป็นช่อกระจุก ดอกสีม่วงอ่อน ดอกเป็นหลอดรูประฆัง ปลายแยกเป็น5กลีบ

พืชสกุลนี้เดิมอยู่ในสกุล Boea ทั่วโลกพบ 6 ชนิด ในไทยพบ 4 ชนิด สำหรับชนิดนี้พบขึ้นตามหินปูนหรือหินทรายในป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ตลอดจนทุ่งหญ้าบนภูเขาที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 1,200 เมตร ทางภาคเหนือตอนล่าง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

🔵 Dorcocerus brunneum C.Pugsiri

จอกหินตะนาวศรี กาญจนบุรี

Dorcoceras brunneum C.Puglisi. A. Habit; B. Flower, front view; C. Flower, side view. Photos of Middleton et al. 5883 by Preecha Karaket (A, C) and David Middleton (B). 

วัดทับศิลา ไทรโยค กย-ตค

🔵Dorcoceras glabrum C.Puglisi, sp. nov.

Most similar to Dorcoceras brunneum but differing in the structure of the inflorescence and in having a glabrous adaxial leaf. Type: Thailand, Phetchaburi, Nongyapong District, Nongyapong forest, 10 Sept. 2002, fl. & fr., Puudjaa 1117 (holotype BKF).

Rosulate herb. Leaves sessile or petiolate; lamina 3–8.6 × 1–2.5 cm, 2.5–5 times as long as wide, oblanceolate, apex acute to obtuse, base attenuate, margin more or less crenulate and undulate; adaxial surface glabrous, abaxial surface densely pubescent with an indumentum of eglandular multicellular hairs; 3–4 pairs of secondary veins, depressed on the adaxial surface and raised on the abaxial, tertiary venation inconspicuous. Inflorescence with an elongated axis with paired flowers along its length and, distally, cymes, 3–6-flowered, pubescent; peduncles 5–15 cm long; bracts 2–4 mm long, to 1 mm wide, apex acute, glabrous on the adaxial surface, pubescent on the abaxial; pedicels 0.4–2 cm long, delicate, with sparse eglandular hairs. Calyx slightly bilabiate with sepals almost completely free, narrowly lanceolate, 2–3 × ca 0.5 mm, apex acute, tomentose on the outer side, glabrous on the inside. Corolla purple, shortly campanulate, bilabiate and glabrous; tube ca 3 mm long; upper two lobes elliptic, ca 4.5 × 3.5 mm, lower central lobe rounded, ca 6 × 6.5 mm, lateral lobes ca 3.5 × 4 mm. Stamens with filaments attached ca 0.5 mm above the corolla base, ca 1 mm long; anthers ca 2 mm wide; staminodes 3, much reduced, less than 0.5 mm long. Ovary glabrous, ca 2 mm long; style ca 2.5 mm long, glabrous; stigma bilabiate. Capsule ca 1.5 cm long, twisted at least at dehiscence (only 1 dehisced fruit seen). Seeds elliptic, ca 0.3 × 0.1 mm.

Thailand.— SOUTH-WESTERN: Kanchanaburi [Ban Kao, Pattawee [Khao Patthawi], 90 m, 18 Nov. 1961, Larsen 8311 (BKF)]; Phetchaburi [Nongyaplong, 10 Sept. 2002, Puudjaa 1117 (BKF)].

Distribution.— Endemic to Thailand.

🔵Dorcoceras uthongensis(Gesneriaceae) • A New Species from the Limestone Karst of Suphan Buri, Thailand

จอกหินอู่ทอง

Dorcoceras uthongensis, a new species of the genus Dorcoceras Bunge, is described. This new species is endemic to Uthong district, Suphan Buri province, Thailand, and differs from the other species by exhibiting capitate glandular hairs with globose unicellular head on the abaxial surface of the leaf. Additionally, it is classified as an endangered species (EN) according to IUCN criteria. The phylogenetic analysis based on nuclear ITS1-5.8S-ITS2 confirmed its placement within Dorcoceras. Moreover, we sought to explore the potential biological activities of the crude extract of this new species. We evaluated the aqueous extract of leaves which revealed antioxidant activity and no cytotoxicity indicating potential safety for further research and utilization. To examine the phytochemical composition, we performed an analysis using LC-MS/MS-QTOF. The result revealed the presence of flavonoids, alkaloids, phenolic compounds, and terpenes.

สวนหินธรรมชาติ พุหางนาค สุพรรณบุรี 16/08/25

🔄 Back to Front page

Paraboea

Paraboea multiflora

Paraboea are a genus of flowering plants in the African violet family Gesneriaceae, native to southern China (including Taiwan and Hainan), Assam, Indochina, and Malesia. They were recircumscribed from Boea in 2016

Twenty species of Paraboea from Thailand

ABSTRACT. Twenty new species of Paraboea are described from Thailand: Paraboea arachnoidea Triboun, Paraboea axillaris Triboun, Paraboea bhumiboliana Triboun & Chuchan, Paraboea doitungensis Triboun & D.J.Middleton, Paraboea eburnea Triboun, Paraboea insularis Triboun, Paraboea lavandulodora Triboun, Paraboea monticola Triboun & D.J.Middleton, Paraboea nana Triboun & Dongkumfu, Paraboea nobilis Triboun & D.J.Middleton, Paraboea peninsularis Triboun & D.J.Middleton, Paraboea phanomensis Triboun & D.J.Middleton, Paraboea quercifolia Triboun, Paraboea rosea Triboun, Paraboea sangwaniae Triboun, Paraboea siamensis Triboun, Paraboea takensis Triboun, Paraboea tenuicalyx Triboun, Paraboea vachareea Triboun & Sonsupab and Paraboea xylocaulis Triboun. Full descriptions and conservation assessments are provided for all taxa. 

1)Paraboea arachnoidea Triboun, sp. 

 ชาฤาษีใยแมงมุม (รูปที่ 1A)

ป. ไตรบูน, บ. สอนสุภาพ & ป. โยธาแก้ว 4325, 2 กันยายน 2552, ประเทศไทย, กระบี่, หมู่เกาะลันตา, เกาะร่าปูเล

individuals.Notes. Paraboea arachnoidea is most similar to another new species Paraboea rosea Triboun in its large overall size, the leaves in a rosette, the dense covering of arachnoid hairs  on  most  parts  and the  dense  owers,  but  it  differs  in  the  denser covering  of arachnoid hairs on the leaves, elliptic leaves, longer peduncles (18–26 cm long in P.  arachnoidea, 10–15 cm in P. rosea), violet corollas and shorter capsules (0.8–1 cm in P.  arachnoidea, 1–1.9 cm in P. rosea).

การกระจาย. มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย จนถึงขณะนี้รู้จักกันเฉพาะจากประเภทท้องที่นิเวศวิทยา แดดเปิดหรือใต้ร่มเงาของป่าดิบแล้งบนหน้าผาหินปูนสูงชัน เหนือระดับน้ำทะเล10–200 ม.   ออกดอกและติดผลในเดือนกรกฎาคมถึงตุลาคม 

ภาษาถิ่น ชาฤาษีใยแมงมุม).นิรุกติศาสตร์. ฉายาเฉพาะหมายถึงขนแมงมุมหนาแน่นที่ปกคลุมอยู่

Fig.1    A. Paraboea arachnoidea Triboun. B. Paraboea axillaris Triboun. C–D. Paraboea bhumiboliana 

Triboun & Chuchan. (Photos: P. Triboun) 

2)Paraboea axillaris Triboun, sp. nov. 

ข้าวตอกฤๅษี (Fig. 1B)

Triboun 3608, 14 กรกฎาคม 2549, ประเทศไทย, ตาก, อุ้มผาง, ปะหละทะ

การกระจาย. มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย จนถึงขณะนี้รู้จักกันเฉพาะจากประเภทท้องที่นิเวศวิทยา บนหินปูนในป่าดิบแล้งหรือป่าเบญจพรรณ ในความสูง 600–900 ม. เหนือระดับน้ำทะเลในถิ่นที่อยู่อาศัยเดียวกับ Paraboea Takesis และ P. vachareeae ปรากฏการณ์วิทยา ออกดอกและติดผลในเดือนมิถุนายนถึงตุลาคม 

ภาษาถิ่น (ข้าวตอกฤาษี). นิรุกติศาสตร์. ฉายาเฉพาะหมายถึงซอกใบที่แตกต่างกันในซอกใบ

3)Paraboea bhumiboliana Triboun & Chuchan, sp.

ภูมิพลินทร์ (Fig. 1C–D)

P. Triboun, T. Chuchan, S. Pintasean, C. Intasan & J. Sittikan 3980, 1 กันยายน 2550, ประเทศไทย, ลำพูน, ลี้, เขื่อนภูมิพล, แม่ปิง 

Paraboea bhumiboliana มีลักษณะคล้ายกับ Paraboea สายพันธุ์ใหม่ Takesis Triboun ในกาบกลม มีกลีบเลี้ยงและดอกสีขาวเด่นชัด แต่มีความแตกต่างกันที่ขนบนใบและมักมีดอกน้อยกว่า (2–5 ใน P. bhumiboliana, 2–8 ใน P. Takesis)

การกระจาย. มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย จนถึงขณะนี้รู้จักกันเฉพาะจากประเภทท้องที่นิเวศวิทยา บนหน้าผาหินปูนและเนินลาดเหนือแม่น้ำในป่าดิบแล้งถึงป่าเบญจพรรณ ออกดอกและติดผลช่วงเดือนกรกฎาคมถึงธันวาคม เป็นพันธุ์พื้นเมือง ภูมิพลินทร์ (ภูมิพลินทร์) พระราชทานชื่อโดยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร นิรุกติศาสตร์ ฉายาเฉพาะหมายถึงพื้นที่รวบรวมในพื้นที่เขื่อนภูมิพลในจังหวัดลำพูนและตากในประเทศไทย 

   ชื่อนี้ยังเป็นการเชิดชูพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชแห่งประเทศไทย ผู้ทรงสนพระทัยในการอนุรักษ์ป่าไม้และความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนกับสิ่งแวดล้อม สายพันธุ์นี้อุทิศให้กับพระองค์ ท่านเนื่องในวโรกาสวันคล้ายวันพระราชสมภพปีที่ 84 

5)Paraboea doitungensis Triboun & D.J.Middleton, sp.

ชาฤๅษีดอยตุง (Fig. 3A-B)

เชียงราย แม่ฟ้าหลวง ดอยตุง

ดอกบาน กรกฎาคม- พฤศจิกายน

5)Paraboea eburnea Triboun, sp. nov. 

ชาฤๅษีพระขยางค์ (Fig. 3C)

ระนอง กระบุรี ถ้ำพระขยางค์ 

ดอกบาน กรกฎาคม- พศจิกายน

6)Paraboea insularis Triboun, sp.

สุดสาคร (Fig. 3D)

พังงา กระบี่ ดอกบาน กรกฎาคม- พศจิกายน

Fig.3 A–B. Paraboea doitungensis Triboun & D.J. Middleton. C. Paraboea eburnea Triboun. D. Paraboea insularis Triboun. (Photos: P. Triboun) 

7)Paraboea lavandulodora Triboun, sp. 

ชาฤๅษีใบหอม (Fig. 4A)

พบในป่าของบึงกาฬ ภูทอก ดอกบานช่วง มิถุนายน-กรกฎาคม

8)Paraboea monticola Triboun & D.J. Middleton, sp. 

ชาพ่อตาฤๅษี (Fig. 4B–C)

พังงา  สุราษฎร์ธานี      ดอกบาน ปลาย มิถุนายน- ตุลาคม

9)Paraboea nana Triboun & Dongkumfu, sp.  

ชาฤๅษีน้อย (Fig. 4D)

ลำพูน ลี้ อช.แม่ปิง น้ำตกก้อน้อย ขึ้นที่ระดับสูง 600-900 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล 

ดอกบาน มิถุนายน-ตุลาคม

Fig.4   A. Paraboea lavandulodora Triboun. B–C. Paraboea monticola Triboun & D.J. Middleton. 

D. Paraboea nana Triboun & Dongkumfu. (Photos: P. Triboun) 

10)Paraboea nobilis Triboun & D.J. Middleton, sp. 

ศรีรัชประภา (Fig. 5A)

สุราษฎร์ธานี คลองศก อช.เขาสก ขึ้นที่ระดับสูง 100-500 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล 

ดอกบาน พฤษภาคม-ตุลาคม

Fig.5    A. Paraboea nobilis Triboun & D.J. Middleton. B–C. 

Paraboea peninsularis Triboun & D.J. Middleton. D. Paraboea phanomensis Triboun & D.J. Middleton. (Photos: P. Triboun) 

11)Paraboea peninsularis Triboun & D.J. Middleton, sp. 

สินสมุทร (Fig. 5B–C)

กระบี่ หาดนพรัตน์ธารา ดอกบาน มิถุนายน-ตุลาคม

12)Paraboea phanomensis Triboun & D.J. Middleton, sp.

ศรีสุราษฎร์ (Fig. 5D)

อช. คลองพนม ดอกบาน พฤษภาคม-ตุลาคม

คลองพนม ตค.25

13)Paraboea quercifolia Triboun, sp. 

ชาฤๅษีใบก่อ (Fig. 7A)

ลพบุรี ศรีสำโรง ไชยบาดาล เขาตำบล วัดถ้ำวิเวกศรีสวัสดิ์ ที่ระดับ 100-300 เมตร

ดอกบาน พค.-สค. Paraboea quercifolia Triboun, sp. nov. (Fig. 7A) 

Ab aliis speciebus generis combinatione characterum sequentium: caulis brevis tenuisque lignosus ad apicem cum foliis congestis, inflorescentiae pilis glandulis minutis viscidis dense obtectae, calyx 5-partitus cum lobis anguste ovatis et corollae violaceo-caeruleae. TYPUS: P. Triboun & P. Yothakaew 4296, 18 June 2009, Thailand, Lopburi, Sri Samrong-Chibadan, Khao Tumbol, Wat Tham Wiweg Sri Sawat (holo BK; iso E). Lithophytic perennial herb, solitary or in clumps, stem 5–10 cm high with 2–3 shoots, woody rootstock cracked and rough. Leaves 10–20, arranged in a dense rosette at the top of the stem; sessile; blade lanceolate, elliptic or oblong, 3–6.5 cm × 2.5–3.5 cm, the lower ones larger than the upper ones, apex acute or obtuse, margin crenate but entire near the base, green above, light brown beneath, secondary veins 4–5 on each side of midrib, obscure above, prominent beneath, both sides with dense glandular hairs and a sparse covering of arachnoid hairs. Inflorescences 1–4, subterminal, 2–4 times branched in each compound dichasium; peduncle red, 6–15 cm long, 2–3 mm in diam., covered with dense red multicellular glandular hairs, tips of hairs with yellow sticky substance; bracts linear, the upper ones strongly reduced; bracteoles reduced or absence; flowers paired; pedicels up to 3 cm long, those of a pair unequal in length. Calyx greenish brown, c. 5 mm long, fused at base for c. 1 mm, 5-lobed; lobes narrowly ovate, covered with dense tiny glandular hairs. Corolla violet-blue, with a short tube and spreading lobes; tube c. 4.5 mm long; 2 posterior lobes ovate or obovate, c. 5 × c. 5.5 mm, apex rounded; 3 anterior lobes orbicular to ovate, c. 7 × c. 6 mm, apex rounded, the middle one hooded at apex. Stamens 2, inserted near base of corolla tube; filament mauve, geniculate, c. 3 mm long, c. 0.8 mm wide; anthers yellow, c. 3 × c. 3 mm. Staminodes 2, white, ± triangular, 1–2 mm long, medial staminode not apparent. Disc annular. Ovary ovate, c. 2 mm long, green, covered with tiny glandular hairs. Style mauve, 3–4 mm long. Stigma capitate, yellowish brown. Capsules narrowly cylindric, 0.8–1 × c. 0.1 cm, twisted.

วัดทุ่งสิงห์โต 02/10/25

14)Paraboea rosea Triboun, sp. 

ดาวประดับผา (Fig. 7B)

กระบี่ หมู่เกาะลันตา เกาะตะละเบง ที่ระดับ 10-100 เมตร

ดอกบาน กค.-ตค.

15)Paraboea sangwaniae Triboun, sp.. 

นครรินทรา (Fig. 7C–D)

เชียงราย แม่ฟ้าหลวง ดอยตุง ที่ระดับ 1000-1500 เมตร

ดอกบาน กค.-ธค.

Fig.7     A. Paraboea quercifolia Triboun. B. Paraboea rosea Triboun. C–D. Paraboea sangwaniae Triboun. (Photos: P. Triboun) 

16)Paraboea siamensis Triboun, sp. 

ศรีสยาม (Fig. 8A–B)

ตาก อุ้มผาง ดอยหัวหมด

ดอกบาน กค.-พย.

ดอยหัวหมด 8กย25

Paraboea siamensis, an endemic wildflower of the Gesneriaceae family, is found only in Thailand, specifically within the Umphang district of Tak province. This critically endangered plant is known from its type locality, where it grows on limestone rocks alongside other Paraboea species like P. takensis and P. vachareeae.

17)Paraboea takensis Triboun, sp. 

ข้าวตอกใหญ่ (Fig. 8C–D)

ตาก อุ้มผาง ดอยหัวหมด

ดอกบาน มิย.-ตค.

Fig.8     A–B. Paraboea siamensis Triboun. C–D. Paraboea takensis Triboun. (Photos: P. Triboun) 

อุ้มผาง 08/09/25

18)Paraboea tenuicalyx Triboun, sp. 

ข้าวตอกพระนเรศ (Fig. 9A)

 

กาญจนบุรี ทุ่งใหญ่นเรศวร บ้านสเน่ห์พ่อง( สะเนพ่อง)

ดอกบานปลาย มิย- พย

19)Paraboea vachareea Triboun & Sonsupab, sp.

วชัรีพรรณ (Fig. 9B)

ตาก อุ้มผาง ปะหละทะ บริเวณ ป่าโปร่ง ป่าไผ่ ที่ระดับ 600-900 เมตร

ดอกบาน สค-พย

20)Paraboea xylocaulis Triboun, sp. 

ชาหนุมาน (Fig. 9C–D)

แนวเขตอ่าวกระบี่-พังงา ป่ากอ หน้าผา ระดับ 30-150 เมตร

ดอกบาน สค-พย

Fig.9  A. Paraboea tenuicalyx Triboun. B. Paraboea vachareea Triboun & Sonsupab. C–D. Paraboea xylocaulis Triboun. (Photos: P. Triboun) 

🔵Paraboea strobilacea (Barnett) C. Puglisi

ก้านประกาย จอกฤๅษี

ไม้ล้มลุก สูงประมาณ 20 ซม. ใบเรียงตรงข้าม รูปไข่หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 11–14 ซม. ขอบจักมน แผ่นใบมีขนกระจาย ก้านใบยาวได้ถึง 4 ซม. ใบช่วงปลายก้านสั้นโอบหุ้มลำต้น ช่อดอกแบบช่อกระจุกซ้อน ก้านช่อยาวได้ถึง 5 ซม. ช่อซ้อนเหลื่อมกันคล้ายรูปโคน ยาวได้ถึง 4 ซม. ใบประดับรูปครึ่งวงกลม ออกเป็นคู่ซ้อนกัน ยาวประมาณ 3 ซม. กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 1 ซม. กลีบบนแยกเป็น 3 กลีบ แฉกลึกประมาณ 5 มม. กลีบล่าง 2 กลีบ แฉกลึกถึงโคน ดอกรูประฆัง เบี้ยว ยาวประมาณ 1.5 ซม. กลีบดอกขนาดประมาณ 5 มม. เกสรเพศผู้ยาวประมาณ 2 มม. อับเรณูกางออก ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 8 มม. มีขน ยอดเกสรแบน ผลแห้งแตกรูปกระสวย (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่  ชาฤๅษี, สกุล)

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่กาญจนบุรี ขึ้นบนเขาหินปูน ความสูงประมาณ 850 เมตร

ชื่อพ้อง  Dichiloboea strobilacea Barnett, Trisepalum strobilaceum (Barnett) B.L.Burtt

🔵Paraboea bintangensis B. L. Burtt

กาบแก้ว

Paraboea bintangensis B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 31: 51 (1971); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 424 (1984). – Type: Malay Peninsula, Perlis, Bukit Bintang [06°359N 100°129E], on limestone rocks in evergreen forest, cult. from B.L. Burtt & P.J.B. Woods 1737 [26 iv 1962 (fr)] in Royal Botanic Garden Edinburgh as Cult. in E C4088 (holo E). Fig. 6.

The species is easily recognised by its two leaf-like primary bracts. The species may be related to Paraboea bakeri but the latter species possesses no leaf-like bracts and the upper leaf surface has a dense pubescence.

🔵Paraboea rabilii Z. R. Xu & B. L. Burtt

ข้าวตอก

Paraboea rabilii Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 11 (1991). – Type: Thailand, Kaochom Lem, Ampoe Kaokao [07°359N 99°429E], on rock, 1 viii 1929 (fl, fr), Rabil 301 (holo E; iso ABD, BKF, BM, K).

Boea lanata auct. non Ridl.: Barnett, Fl. Siam. Enum. 3(3): 231 (1962).

Paraboea lancifolia auct. non (Ridl.) B.L.Burtt: Burtt, Notes Roy. Bot. Gard.

Edinburgh 41: 431 (1984), pro parte (quoad Rabil 301).

This species is similar to Paraboea suffruticosa but can be easily recognised by the large ratio of capsule vs. calyx (3–7 times) in a sharp contrast to P. suffruticosa (only 1.5–2 times).

🔵Paraboea amplexicaulis (Parish ex C. B. Clarke) C. Puglisi

ข้าวตอกไหม้

The native range of this species is Myanmar. It grows primarily in the wet tropical biome.

🔵Paraboea acaulis (Barnett) C. Puglisi

จอกหิน

จอกหิน Paraboea acaulis (Barnett) C. Puglisi (Gesneriaceae) จากเขาหินปูนเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ไม้ล้มลุกอายุหลายปี ขึ้นตามซอกหินปูน ใบมีขนหนาแน่น ดอกสีชมพูอมม่วง กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 แฉก ดอกบานหน้าฝน เป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทย (endemic) ตัวอย่างต้นแบบ Smitinand 4688 เก็บจากดอยเชียงดาวที่ระดับความสูงประมาณ 1,100 ม. เมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม 1958

ขอขอบคุณ ดร.ปราโมทย์ ไตรบุญ สำหรับชื่อพฤกษศาสตร์

* ทีมสำรวจพรรณไม้เชียงดาว

🔵Paraboea reticulata Barnett

ชาฤๅษี

พบที่ลาวและภาคเหนือของไทยที่แม่ฮ่องสอน เชียงใหม่ ลำปาง ลำพูน แพร่ และสุโขทัย ขึ้นในป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง ความสูง 150-550 เมตร

ไม้ล้มลุกมีเหง้า ลำต้นสั้น ยาวได้ประมาณ 1.5 ซม. มีขนสั้นนุ่มตามก้านใบ แผ่นใบด้านล่าง ช่อดอก ใบประดับ ก้านดอก และกลีบเลี้ยงด้านนอก ใบเรียงตรงข้ามชิดกัน รูปรี รูปไข่ หรือรูปไข่กลับ ยาว 2–9.8 ซม. ปลายมนหรือกลม โคนเบี้ยว ขอบจักมน เส้นแขนงใบข้างละ 5–9 เส้น บุ๋มด้านบน เส้นใบแบบร่างแห เห็นชัดเจนทั้งสองด้าน ก้านใบยาวได้ถึง 9 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ออกตามซอกใบ ส่วนมากมีหลายดอก ก้านช่อยาว 4.5–17 ซม. ใบประดับรูปลิ้น ยาวได้ถึง 3 มม. ก้านดอกยาวได้ถึง 1.2 ซม. กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันช่วงโคน มี 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยมแคบ ยาว 1–2.5 มม. กลีบดอกแบน คล้ายรูปปากเปิด หลอดกลีบสั้น กลีบบน 2 กลีบ ขนาดเล็กกว่า 3 กลีบล่างเล็กน้อย กลีบรูปรี ยาว 2.7–5 มม. เกสรเพศผู้ 2 อัน ติดใกล้โคนหลอดกลีบดอก ก้านชูอับเรณูตรง ยาว 1.5–3 มม. มีต่อมขนาดเล็ก เกสรเพศผู้ลดรูป 2 อัน หรือไม่มี อับเรณูติดด้านหลัง รังไข่รูปไข่ ยาว 2–2.5 มม. มีต่อมขนาดเล็ก ก้านเกสรเพศเมียยาว 2.5–3.8 มม. เกลี้ยง ยอดเกสรเป็นตุ่ม มีปุ่มเล็ก ๆ ผลแห้งแตก เรียวยาว 0.7–1.4 ซม. บิดเวียน มีปุ่มหนาแน่น เมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก

🔵Paraboea thailandica ined. 

ชาฤๅษีถิ่นไทย

พืชชนิดใหม่ของโลกจากสวนหินผางาม จังหวัดเลย พบขึ้นบนเขาหินปูน  ดอยสุวรรณ  ใกล้ผานกเค้า

อยู่ระหว่างการเตรียมการตีพิมพ์ของผู้เชี่ยวชาญพืชกลุ่มนี้ของไทย (ดร.ปราโมทย์ ไตรบุญ)

: รายงานจากภาคสนาม ทีมสำรวจพรรณไม้ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

🔵Paraboea albida (Barnett) C. Puglisi

ชาตาฤๅษี (กลาง)

แก่งคอย สระบุรี

 ชาฤๅษีชนิดนี่เป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทยมีเขตการกระจายพันธุ์ทางภาคกลางและภาคตะวันออก พบบริเวณยอดเขาหินปูนที่เปิดโล่ง ที่สูงจากระดับทะเล ๑๐๐-๖๐๐ ม. ออกดอกเดือนพฤษภาคมถึงกันยายน เป็นผลเดือนกรกฎาคมถึงพฤศจิกายนการกระจายพันธุ์ของชาฤๅษีชนิดนี่อยู่ในพื้นที่ค่อนข้างแคบ จัดเป็นพืชที่ถูกคุกคามเนื่องจากมักพบตามภูเขาหินปูนซึ่งเป็นแหล่งสัมปทานของโรงงานปูนซีเมนต์และการทำหินอ่อนมากว่า ๓๐ ปี

This species of Gesneriaceae  shrub, 30-80 cm tall, branching and spreading low. The branches are light brown, long and rather brittle, each branch can be up to 60 cm long. Simple leaves, arranged oppositely, alternately, perpendicularly, ovate or lanceolate to oblong parallel, 2-3.7 cm wide, 3.2-8 cm long, pointed tip, tapered or rounded base, smooth edges or sparsely wavy, the top has scattered white spider web-like hairs, the bottom has white spider web-like hairs, 10-12 leaf veins on each side, clearly visible on both sides, leaf stalks can be up to 1 cm long, old leaves at the base of the stem curl and fall off.

Thailand, Saraburi, Muak Lek, Gravity Wall Climbing Site
Hiking area in Tha Tum 15/08/25

🔵Paraboea argentea Z. R. Xu

ชาฤๅษี

Paraboeae harrovianae proxima, sed caule florescentei extenti ad 20 cm, cymis numerosis in pseudo-paniculam, indumentis argenteis differt. – Type: Thailand, Khon Kaen, Pha Nok Khao [16°309N 103°009E], 400–500 m, 10 ix 1963 (fl, fr), T. Smitinand & H. Sleumer 1141 (holo BKF; iso C, E, L, P).

Additional specimens examined. THAILAND. Prachuap Khiri Khan: Klawng Warn [Khlong Wan] [12°029N 99°349E], 16 x 1960 (fl), K. Chandraprasong 63 (BKF); Pran Buri District, Khao Sam Roi Yot National Park, trail from Tham Sai to Tham Phra Yanakhon, 12°119N 100°019E, 110 m, 18 viii 2002, D.J. Middleton et al. 1180 (A, BKF, E).

This new species can be distinguished from Paraboea harroviana by the extended flowering stem, c.20 cm long, usually with about 4 cymes, with flowering individuals appearing as if they have a terminal panicle. In addition the very thick layer of silvery matted indumentum is distinctive. In Paraboea harroviana var. harroviana the flowering stem is much shorter and there are often only 2 cymes from opposite axils near the base.

🔵Paraboea glabrisepala B.L.Burtt

ชาฤๅษีโลหะโมลี เมืองคอง

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคเหนือที่แม่ฮ่องสอน และเชียงใหม่ ขึ้นตามเขาหินปูนในป่าเบญจพรรณ และป่าดิบแล้ง ความสูง 700–1000 เมตร

ไม้ล้มลุก มีขนสานเป็นแถบสีน้ำตาลอ่อนตามแผ่นใบด้านล่าง ก้านใบ และก้านช่อดอกอ่อน ใบเรียงเป็นกระจุกที่โคน รูปรี ยาว 10–21 ซม. ปลายมนหรือกลม โคนรูปลิ่มถึงเว้าตื้น ขอบจักมน ก้านใบยาว 10–19 ซม. ช่อดอกออกตามซอกใบ ก้านช่อยาว 20–40 ซม. ใบประดับ 2 ใบ รูปไข่กว้าง กว้างประมาณ 2 ซม. ยาวประมาณ 1.5 ซม. ช่อแขนงย่อยยาว 1–4 ซม. ใบประดับขนาดเล็กกว่า ดอกจำนวนมาก ก้านดอกยาวประมาณ 5 มม. กลีบเลี้ยงมี 5 กลีบ ขนาดเล็ก รูปกลม ๆ ยาวประมาณ 1 มม. เกลี้ยง ดอกสีม่วงอ่อน หลอดกลีบดอกยาวประมาณ 5 มม. ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 8 มม. กลีบบน 2 กลีบ ขนาดเล็กกว่ากลีบล่าง 3 กลีบ เล็กน้อย ก้านชูอับเรณูยาวกว่าอับเรณู อับเรณูยาวประมาณ 2 มม. ปลายเชื่อมติดกัน เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันมี 3 อัน ขนาดเล็ก รังไข่เกลี้ยง ผลรูปแถบ ยาวประมาณ 4 ซม. บิดเป็นเกลียว

🔵Paraboea incudicarpa B. L. Burtt

ชาฤๅษีพระวอ

เศวตรศรีแม่สอด ,พระวอ

พรรณไม้หายากจากเขาหินปูนแม่สอด ช่อดอกแน่น สีขาวถึงสีชมพูอมแดงทั้งช่อ 

Paraboea incudicarpa B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 430 (1984). – Type: Thailand, Tak Province, Pha Wo [16°529N 99°109E], 650 m, herb on limestone rocks, common, 13 vii 1972 (fr), Smitinand & Seidenfaden 11629 (holo E; iso BK). Fig. 22.

 Additional specimen examined. THAILAND. Kanchanaburi: Between Huay Ban Kao and Kritee, c.15°009N 98°509E, 500 m, 4 vii 1973, R. Geesink & C. Phengkhlai 6105 (L).

ชาฤาษีพะวอเป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทยมีเขตการกระจายพันธุ์ทางภาคเหนือ พบตามหน้าผาหินปูนในที่ร่มรำไร ที่สูงจากระดับทะเล ๕๐๐-๘๐๐ ม. ออกดอกเดือนกรกฎาคมถึงกันยายน

          ไม้ล้มลุกอายุหลายปี ขึ้นตามเขาหินปูน ลำต้นสูงได้ถึง 25 ซม. ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามชิดกัน ใบขนาดใหญ่ รูปไข่กลับ ก้านใบมีครีบตามยาว ช่อดอกออกที่ปลายยอด เป็นช่อแน่นมองในภาพรวมเป็นสีขาว ใบประดับสีขาวอมม่วงจาง กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีขาวบริสุทธิ์ ดอกมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ เป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทย (endemic)  

ทีมสำรวจพรรณไม้อุ้มผาง

🔵Paraboea harroviana (Craib) Z. R. Xu var. harroviana

ชาฤๅษีเล็ก เนียมฤๅษี ฝอยหิน หนาดหิน

Paraboea harroviana (Craib) Z.R.Xu, comb. nov. – Boea harroviana Craib, Bull. Misc. Inform. Kew 1926: 172 (1926). – Type: Thailand, Chiangmai, Me Ping Rapids, Keng Soi [18°129N 98°349E], 300 m, (fr), A.F.G. Kerr 4629 (lecto K, designated by Burtt (1984: 427); iso ABD).

A. Paraboea harroviana var. harroviana

THAILAND. Chanthaburi: [5 Chantaboon] [12°409N 102°109E], 1936 (fl, fr), A. Vesterdal 7 (C). Kanchanaburi: Kwae Noi River Basin, near Neeckey, near Wangka [14°159N 99°109E], 150 m, 17 v 1946 (fl), G. Den Hoed 580 (A, L); between Huay Ban Kao and Kritee [15°009N 98°509E], 500 m, 4 vii 1973 (fl), R. Geesink & Phengkhlai 6084 (AAU, BKF, C, E, L, P); Kanburi, Sayok Falls, about 120 km NW of Kanburi [14°159N 99°109E], 100–150 m, 3 viii 1946 (fl), A.J.G.H. Kostermans 1451 (A, L, P, US); Sangklaburi District, Toong Yai Naresuan Wildlife Reserve, Lai Wo, Ban Saneh Pawng area, 300 m, 11 x 1993, Maxwell 93-1223 (L). Loei: Phu Krading [16°589N 101°579E], 21 viii 1949 (fl), D. Bunpheng 371 (BKF); Phu Krading, Sam Khae, 1100 m, 16 vii 1953 (fr), D. Bunpheng 663 (ABD, BKF); Phu Krading, near stream, 15 x 1967 (fl), Prayad 1033 (BKF); Phu Krading, 1 ix 1969 (fl), S.P. et al. 17 (BKF, L); Amphoe [5 District] Phu Krading, 15 x 1967 (fl), P. Sangkhachand 1033 (L); Phu Luang [17°299N 101°359E], 17 ix 1966 (fr), S. Phusomsaeng & Bunchuai 44 (BKF); Phu Luang Wildlife Reserve, Nam Tok to Pa Paw trail, 29 ix 1990, P. Chantaranothai et al. 90/442 (K); interior of Nam Thop, on eastern slope of Phu Luang, 400–850 m, 7 xii 1965 (fr), M. Tagawa et al. T-1915 (BKF). Petchaburi: [13°069N 99°579E], 20 m, 7 xi 1926 (fl), A.F.G. Kerr 11067 (A, ABD, L); Khao Hong, 10 iii 1965 (fr), Sakol 486 (BKF). Prachuap Khiri Khan: Kong Wan [12°029N 99°559E], 20 x 1964 (fl), C. Chermsirivathana 110 (BKF); Ban Pu, Kuiburi [12°159N 99°559E], 25 xi 1964 (fl), Adisai 972 (BKF); Khao Nam Tok, west of Huai Yang [11°509N 99°309E], 100 m, 10 viii 1966 (fl), K. Larsen et al. 1376 (AAU); Huai Yang, 4 x 1930 (fl), Put 3199 (ABD, K); Huay Yang National Park, Bua Sawan waterfall area, 11°409N 99°369E, 320 m, 26 viii 2002, D.J. Middleton et al. 1356 (A, BKF). Ratchaburi: Khao Ngoo River area, Tawng Pa Poom District [14°459N 99°009E], 450 m, 4 vii 1973 (fl), J.F. Maxwell 73-103 (AAU, BK, BKF); Huay Lum Khao Ngoo, Si Swat District, 15 vii 1973 (fl), S. Sutheesorn 2493 (BK). Sakon Nakhon: Kum Horm [17°209N 104°109E], 12 xii 1962 (fr), Adisai 229 (BKF). Saraburi: Hin Lap [14°309N 101°009E], 20 viii 1926 (fl, fr), Put 2426 (ABD, K).

B. Paraboea harroviana var. ovata Z.R.Xu, var. nov.

Paraboeae harrovianae var. harrovianae proxima, sed foliis ovatis at extremum rotundis differt. – Type: Thailand, Phetchaburi Province, Maha Sohm Nah Rahm Temple area [17°009N 99°359E], overgrown temple compound, rocky outcrops in a hardwood forest, corolla deep blue, 22 viii 1971 (fl), J.F. Maxwell 71-503 (holo BK; iso AAU).

Boea treubii auct. non Forbes: Pellegrin in Lecomte, Fl. Indo-Chine 4: 544 (1930).

This new variety differs from the type variety in the rounded leaf apex (rather than acuminate or acute) and the ovate leaf blades (vs. more or less obovate). In general, Paraboea harroviana var. harroviana has much narrower leaf blades, c.2.5–5 times as long as wide, with an oblique base, and Paraboea harroviana var. ovata has wider leaf blades, c.1.5–2.5 times as long as wide, without an oblique base.

🔵Paraboea multiflora (R. Br.) B. L. Burtt var. caulescens Z. R. Xu & B. L. Burtt

ชาฤๅษีวังกระ

ไม้ล้มลุก บางครั้งมีเหง้า มีขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลแดงตามแผ่นใบด้านล่าง และช่อดอก ใบเรียงเป็นกระจุกใกล้โคน รูปรี เบี้ยว ยาว 4–22 ซม. ขอบจักมน ก้านใบยาวได้ถึง 12 ซม. ช่อดอกออกตามซอกใบ ก้านช่อยาว 3.5–22 ซม. ก้านดอกยาว 2–7 มม. กลีบเลี้ยงมี 5 กลีบ รูปไข่ ยาว 1–2.5 มม. ด้านนอกมีขน ดอกสีขาว หลอดกลีบดอกสั้นมาก ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 8 มม. กลีบบน 2 กลีบ ขนาดเล็กกว่ากลีบล่าง 3 กลีบ เล็กน้อย ก้านชูอับเรณูสั้นกว่าหรือยาวกว่าอับเรณู เล็กน้อย อับเรณูยาวประมาณ 2 มม. รังไข่มีนวลแป้ง ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 3 มม. ผลรูปทรงกระบอก ยาวได้ถึง 1.2 ซม. บิดเป็นเกลียว มีนวลแป้ง

พบที่อินเดีย พม่า จีนตอนใต้ และลาว ในไทยพบทางภาคเหนือที่เชียงใหม่ลำปาง และภาคกลางที่เขาใหญ่ จังหวัดนครนายก ขึ้นตามริมลำธารในป่าดิบแล้งและป่าเบญจพรรณ ความสูงถึงประมาณ 600 เมตร

ชื่อพ้อง  Boea multiflora R.Br.

หมายเหตุ  แยกเป็น var. caulescens Z. R. Xu & B. L. Burtt

🔵Paraboea subplana (B. L. Burtt) C. Puglisi

ชาฤๅษีใหญ่

 ชาฤๅษีใหญ่เป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทยมีเขตการกระจายพันธุ์ทางภาคใต้ พบตามหน้าผาหินปูนที่ชื้นและค่อนข้างร่ม ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๓๐๐ ม. ดอกบานเดือนกรกฎาคมถึงตุลาคม เป็นผลเดือนกันยายนถึงธันวาคม.

เป็นไม้ล้มลุกหลายปีถึงไม้พุ่ม สูง ๑๐-๕๐ ซม. แตกกิ่งน้อย เส้นผ่านศูนย์กลางลำต้น ๓-๖ มม. ลำต้นส่วนบนมีใบเรียงซ้อนค่อนข้างแน่น ลำต้นส่วนล่างมีเนื้อไม้สีน้ำตาล ผิวย่นและค่อนข้างแข็ง มีรอยแผลใบอยู่ทั่วไป

🔵Paraboea barnettiae C. Puglisi

จาปะปาตู ช้าหนาดเขา

ช้าหนาดเขาเป็นไม้ล้มลุกหลายปีถึงไม้พุ่ม สูง ๓๐-๗๐ ซม. เปลือกสีน้ำตาลอมเทา ผิวย่นและแข็ง เส้นผ่านศูนย์กลางลำต้นประมาณ ๕ มม. แตกกิ่งห่าง ส่วนบนมีใบเรียงแน่น ส่วนล่างมีรอยแผลใบอยู่ทั่วไป โคนต้นแผ่เป็นแขนงใหญ่แทรกอยู่ในซอกหิน

ช้าหนาดเขามีเขตการกระจายพันธุ์ขในประเทศไทยทางภาคใต้ พบตามหน้าผาหินปูนที่สูงชันและเปิดโล่ง ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๓๐๐ ม. ออกดอกเดือนกรกฎาคมถึงกันยายนเป็นผลเดือนกันยายนถึงธันวาคม ในต่างประเทศพบที่มาเลเซีย บริเวณตอนบนของคาบสมุทรมลายู.

🔵Paraboea birmanica (Craib) C. Puglisi

ชาหม่อง

Mam  เชียงดาว 08/25

ไม้ล้มลุกหลายปี แตกกิ่งสั้น ๆ ตามซอกใบและโคนลำต้นช่วงล่าง ทุกส่วนของลำต้นมีขนสีขาวนวลคล้ายใยแมงมุม ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรีแกมรูปขอบขนาน ช่อดอกแบบช่อกระจุกด้านเดียวหรือช่อกระจุกด้านเดียวเชิงประกอบ ดอกสีขาว ผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงกระบอกแคบ บิดเป็นเกลียวห่างมีกลีบเลี้ยงติดทนและขยายใหญ่หุ้มที่โคน เมล็ดขนาดเล็ก รูปคล้ายกระสวย มีจำนวนมาก

ชาหม่องมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ พบตามซอกหินปูนและหน้าผาหินปูนบริเวณป่าผลัดใบและป่าสนเขา ที่สูงจากระดับทะเล ๙๐๐-๒,๑๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนกรกฎาคมถึงตุลาคม ในต่างประเทศพบที่เมียนมาและจีน

🔵Paraboea uniflora Z. R. Xu & B. L. Burtt

เอกรัตน์

Paraboea uniflora Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 15 (1991). – Type: Thailand, Songkhla, Sadao District [06°559N 100°249E], Kao Roop Chang, Padang Besar, on open, rugged summit of a limestone peak, 11 vii 1986 (fr, fl fragment), J.F. Maxwell 86-451 (holo PSU; iso A, L).

This species is unique in the genus with its single-flowered inflorescence. This may be an extreme reduction of a normal cyme. The habit seems close to Paraboea lanata but the veins on the leaves are more prominent.

New addition for Paraboea

🔵Paraboea khaoyaica

ชาฤๅษีเขาใหญ่

อช. เขาใหญ่ ช่วง สค-พย

🔵Paraboea burttii Z.R.Xu

พรหมมาสตร์

คีรีวง  เขาหลวง

พรหมมาสตร์ Paraboea burttii Z. R. Xu วงศ์ Gesneriaceae พรรณไม้ถิ่นเดียวของไทย (endemic) มีเขตการกระจายพันธุ์ในป่าดิบชื้นทางภาคใต้

พรหมมาสตร์ (ชื่อศรของพระพรหมที่พระรามได้ครอบครองและใช้ปราบพวกยักษ์) เป็นไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 20 ซม. ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉากแนบชิดกัน รูปไข่ กว้าง 3-8 ยาว 7-15 ซม. ปลายมน โคนรูปลิ่มถึงรูปหัวใจตื้น ๆ ขอบจักฟันเลื่อย แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ด้านบนมีขนสั้นนุ่ม ด้านล่างมีขนสีส้มอมน้ำตาลหนาแน่น ช่อดอกคล้ายช่อซี่ร่ม ออกตามซอกใบ แฉกกลีบเลี้ยงปลายม้วนกลับ กลีบดอกแยกเป็นซีกบน 2 แฉก ซีกล่าง 3 แฉก เกสรเพศผู้ 2 เกสร ฝักตรง เกลี้ยง ไม่บิดเป็นเกลียว

กรุงชิง 28/07/25

This species is similar to Paraboea capitata Ridl., in their capitate inflorescences and horizontally held capsules, but P. capitata has no large bracts. With the distinct obovate calyx lobes this species is also similar to Paraboea speciosa but the latter has a different leaf texture and shape. The material for Paraboea speciosa is insufficient for a complete description.

The large obovate calyx lobes of this species are similar to those of Paraboea glabra (Ridl.) B.L.Burtt. Most of the specimens now cited under Paraboea burttii were previously misidentified as P. glabra but they differ in the twisting of the fruit in P. glabra

Additional specimens examined. THAILAND. Province unknown: cultivated in Aberdeen, UK, 1930? (fl), A.F.G. Kerr 205 (K, L). Nakhon Sri Thammarat: Khao Luang, 08°259N 98°409E, 150 m, 25 x 1991 (fr), K. Larsen et al. 42569 (AAU); Lansagah, Gahrome Falls, Khao Luang National Park [08°309N 99°459E], 150 m, 14 ix 1985 (fl), J.F. Maxwell 85-877 (A, L, PSU); ibid., 13 xii 1985 (fr), J.F. Maxwell 85-1101 (A, L, PSU); ibid., 23 viii 1980 (fl), P. Sirirugsa 328 (PSU); Kao Chem, Tung Song, (local name: Dardhoi) [08°209N 99°409E], 20 vii 1929 (fl), Rabil 106 (K); ibid., 20 vii 1929 (ster), Rabil 103 (K); Kiriwong, Kiriwong District, Khao Luang National Park [08°309N 99°459E], 400 m, 26 vii 1951 (fr), T. Smitinand 710 (BKF); Khao Rawn Nai Hawn, 27 xi 1951 (fl), P. Suvarnakoses 193 (BKF); Hill above Ronpibun [08°229N 99°489E], 100 m, 16 vii 1940 (fl), F.K. Ward 27460 (K). Phatthalung: Tamote District, Tamote Falls National Park [07°259N 100°049E], 175 m, 10 ix 1986 (fl), J.F. Maxwell 86-651 (PSU); Plai Wan Waterfall, 25 km SW of Phattalung, 07°259N 99°559E, 150–250 m, 19 xi 1990 (fr), K. Larsen et al. 41587 (AAU). Trang: Wam Tai, 20 km N of Trang, 11 x 1970 (fr), C. Charoenphol et al. 3640 (E); Bangkok, 3 ix 1930 (fl), A.F.G. Kerr 19745 (K)

ตัวอย่างต้นแบบ Bunnak 710 เก็บจากคีรีวง อุทยานแห่งชาติเขาหลวง เมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 1957 โดยนายบุญนาค สังขจันทร์ ผู้เก็บตัวอย่าง อาบน้ำยาพรรณไม้ อดีตเจ้าหน้าที่หอพรรณไม้ 

ขอขอบคุณ ดร.ปราโมทย์ ไตรบุญ ผู้เชี่ยวชาญพืชวงศ์ชาฤๅษีของไทย สำหรับข้อมูลชื่อพฤกษศาสตร์และชื่อไทย

เอกสารอ้างอิง:

Xu, Z., Burtt, B. L., Skog, L. E. & Middleton, D. J. 2008. A Revision of Paraboea (Gesneriaceae). Edinburgh Journal of Botany 65(2): 161–347.

🔵Paraboea middletonii

เศวตรแดนสรวง

Paraboea middletonii a new species from Thailand

ไม้ล้มลุก บางครั้งมีเหง้า มีขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลแดงตามแผ่นใบด้านล่าง และช่อดอก ใบเรียงเป็นกระจุกใกล้โคนรูปรี เบี้ยว ยาว 4–22 ซม. ขอบจักมน ก้านใบยาวได้ถึง 12 ซม. ช่อดอกออกตามซอกใบ ก้านช่อยาว 3.5–22 ซม. ก้านดอกยาว 2–7 มม. กลีบเลี้ยงมี 5 กลีบ รูปไข่ ยาว 1–2.5 มม. ด้านนอกมีขน ดอกสีขาว หลอดกลีบดอกสั้นมาก ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 8 มม. กลีบบน 2 กลีบ ขนาดเล็กกว่ากลีบล่าง 3 กลีบ เล็กน้อย ก้านชูอับเรณูสั้นกว่าหรือยาวกว่าอับเรณู เล็กน้อย อับเรณูยาวประมาณ 2 มม. รังไข่มีนวลแป้ง ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 3 มม. ผลรูปทรงกระบอก ยาวได้ถึง 1.2 ซม. บิดเป็นเกลียว มีนวลแป้ง

พบที่อินเดีย พม่า จีนตอนใต้ และลาว ในไทยพบทางภาคเหนือที่เชียงใหม่ลำปาง และภาคกลางที่เขาใหญ่ จังหวัดนครนายก ขึ้นตามริมลำธารในป่าดิบแล้งและป่าเบญจพรรณ ความสูงถึงประมาณ 600 เมตร

         

🔵Paraboea glandulifera (Barnett) C. Puglisi วงศ์ : Gesneriaceae 

"ก้านเกาสตุภะ" ราชินีแห่งดอยหัวหมด

ชื่ออื่น ๆ : ชาม่วง ชาครามดอย

    

"ก้านเกาสตุภะ"  ดอกไม้ป่าหายากชนิดหนึ่ง ที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศไทย โดยเฉพาะบริเวณดอยหัวหมด จังหวัดตาก ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง ดอกไม้ชนิดนี้มีลักษณะเด่นคือช่อดอกสีม่วงอมชมพูสวยงามราวกับผ้าไหม บานสะพรั่งในช่วงฤดูฝน ทำให้ดอยหัวหมดดูสดใสและมีชีวิตชีวา      

ดอยหัวหมด 07/09/25

ก้านเกาสตุภะเป็นพืชหายากของไทย พบเฉพาะทางภาคเหนือ (พบมากที่ดอยหัวหมด อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก) ขึ้นตามพื้นหินปูนผุกร่อนหรือตามซอกหินปูน ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง 800-900 ม. ออกดอกเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม ต่างประเทศพบที่เมียนมา มีสถานภาพเป็นพืชที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (Vulnerable : VU) ตามเกณฑ์การประเมินของ IUCN 2012

เอกสารอ้างอิง

Puglisi, C., Middleton, D. J., Triboun, P. & Möller, M. 2011. New insights into the relationships between Paraboea, Trisepalum and Phylloboea (Gesneriaceae) and their taxonomic consequences. Taxon 60(6): 1693–1702.

https://www.iucnredlist.org/species/201929/2729854

ข้อมูล : หอพรรณไม้ Forest Herbarium - BKF

    

🔵Paraboea glabriflora (Barnett) B. L. Burtt

ชากอบแกบ

ชากอบแกบเป็นไม้ล้มลุกหลายปี ลำต้นสูงประมาณ ๗ ซม. รากเป็นกระจุกฝอย

 ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ด้านบนเรียงถี่คล้ายกระจุกกุหลาบซ้อน แผ่นใบรูปขอบขนานกว้าง ๓.๒-๕ ซม. ยาว ๔.๕-๘ ซม. ปลายมนกลมโคนรูปลิ่มหรือมน ส่วนล่างสุดอาจเชื่อมหุ้มข้อไปถึงโคนใบที่อยู่ตรงข้าม ขอบหยักมน แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ด้านบนสีเขียวอมเทาอ่อน มีขนสีขาวประปราย ด้านล่างสีน้ำตาลอมเหลืองหม่น มีขนคล้ายขนแกะค่อนข้างหนาแน่นโดยเฉพาะตามเส้นใบเส้นแขนงใบข้างละ ๔-๖ เส้น เส้นใบย่อยเห็นไม่ชัด ก้านใบยาว ๓.๓-๗ ซม.

ชากอบแกบเป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทยมีเขตการกระจายพันธุ์ทางภาคใต้ พบตามหน้าผาหินปูนที่ชื้นและค่อนข้างร่ม ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๒๐๐ ม. ออกดอกเดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคม เป็นผลเดือนสิงหาคมถึงพฤศจิกายน.

🔵Paraboea vulpina Ridl.

ชาก้านบาง

ชาก้านบางมีเขตกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคใต้ พบตามหน้าผาหินปูนที่ชื้นและค่อนข้างร่มที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๕๐๐ ม. ออกดอกเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม เป็นผลเดือนตุลาคมถึงธันวาคม ในต่างประเทศพบที่มาเลเซีย.

อุทยานธรรมบ้านในหลวง ตค.25

🔵Paraboea longipetiolata (B. L. Burtt) C.

Puglisi

ชาก้านยาว

ช า ก า้ น ย า ว , ผ กั ก า ด หิ น

ชาก้านยาวเป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทยมีเขตการกระจายพันธุ์ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ พบตามป่าผลัดใบ ตามภูเขาหินปูน ที่สูงจากระดับทะเล ๒๐๐-๔๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนกรกฎาคมถึงตุลาคม.

🔵Paraboea glabra (Ridl.) B. L. Burtt

ดาดห้อย

,หูหมี,หนังช้างดอกขาว

ไม้ล้มลุกหลายปี ลำต้นมีเนื้อไม้ เปลือกต้นด้านล่างสีเทาอ่อน มีแขนงใหญ่หลายแขนงแตกจากโคนต้น ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปขอบขนาน ใบล่างหลุดร่วงเหลือเฉพาะรอยแผลใบ ช่อดอกแบบช่อกระจุกด้านเดียว เชิงประกอบ ออกเป็นคู่ตรงข้าม ๑-๓ ช่อ ตามซอกใบใกล้ปลายยอด ดอกออกเป็นคู่ สีขาว โคนเชื่อมติดกันเป็น หลอดคล้ายรูปแตรกว้าง ผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงกระบอกแคบ บิดเป็นเกลียวเล็กน้อย เกลี้ยง กลีบเลี้ยง ขยายขนาดหุ้มอยู่ที่โคน ติดทน เมล็ดขนาดเล็ก สีน้ำตาล มีจำนวนมาก

ดาดห้อยชนิดนี้เป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทย มี เขตการกระจายพันธุ์ทางภาคใต้ พบตามป่าดิบหรือตาม หน้าผาหินปูน ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๒๐๐ ม. ออกดอกเดือนกรกฎาคมถึงตุลาคม เป็นผลเดือน กันยายนถึงธันวา

🔵Paraboea rosea Triboun

ดาวประดับผา

ดาวประดับผาเป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทย มีเขตการกระจายพันธุ์ทางภาคใต้ พบตามหน้าผาหินปูน ที่สูงชัน ตามเกาะในฝั่งทะเลอันดามัน ที่สูงตั้งแต่ใกล้ ระดับทะเลถึงประมาณ ๓๐๐ ม. ออกดอกเดือนกรกฎาคม ถึงกันยายน เป็นผลเดือนกันยายนถึงธันวาคม.

🔵Paraboea neurophylla (Collett & Hemsl.) B. L. Burtt

ตาลปัตรหิน

🔵Paraboea sangwaniae Triboun

นครินทรา

สำรวจและค้นพบบริเวณบริเวณยอดเขาหินปูน บริเวณดอยตุง อำเภอแม่ฟ้าหลวงจังหวัดเชียงราย เมื่อปี พ.ศ. 2552

พรรณไม้ที่เป็นศรีสง่าแด่ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี 

"นครินทรา" เป็นพืชถิ่นเดียวของไทย สำรวจพบครั้งแรกโดย ดร.ปราโมทย์ ไตรบุญ บริเวณเขาหินปูนบนดอยตุง อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย โดยเป็นพรรณไม้ที่ได้รับพระราชทานพระนาม "สังวาลย์" พระนามเดิมของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี มาตั้งเป็นคำระบุชนิดว่า sangwaniae ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อพรรณไม้ เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2554 ว่า “นครินทรา” เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระราชกรณียกิจด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

: เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 20-60 เซนติเมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่ม ลำต้นตั้งตรงหรือทอดเลื้อยเอนไปตามพื้นหิน 

: ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก แผ่นเป็นรูป ปลายมน โคนใบรูปลิ่ม ขอบใบมีลักษณะหยักมนเป็นครีบสอบยาวเรียวเชื่อมต่อมาจากโคนแผ่นใบ 

: ดอกเป็นช่อกระจุกเกิดที่ยอดหรือซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ใบประดับรูปกลม กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกัน สีเขียว โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นรูประฆัง ปลายแยกเป็น 5 แฉก ดอกบานสีม่วง 

: ผลแห้งแตก เมื่อแก่บิดเป็นเกลียว ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก

🔵Paraboea sp.

พญาชาฤๅษี

ปะหละทะ อุ้มผาง

🔵Paraboea minor (Barnett) B. L. Burtt

บริพัตรน้อย

Habitat: Tropical rain forest, 50–500 m.

Distribution: Pen Thailand: Songkhla (Ton Ngachang). Status: + VU

Paraboea elegans (Ridl.) B. L. Burtt

บริพัตรใหญ่

Paraboea elegans (Ridl.) B. L. Burtt is a species of flowering plant in the Gesneriaceae family. It is native to Peninsular Malaysia and southern Thailand. The plant is typically found in evergreen forests, often growing on granite bedrock in deep shade. It is characterized by its erect stem, which can reach up to 20cm in height, and its climbing habit on rocks. The species was first published in Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 428 (1984). 

The native range of this species is Peninsula Malaysia. It grows primarily in the wet tropical biome.

🔵Paraboea patens (Ridl.) B. L. Burtt

บริรักษ์

The native range of this species is Peninsula Thailand. It grows primarily in the wet tropical biome.

🔵Paraboea gracillima Kiew

บุหงารายา

Distribution. Peninsular Malaysia: Perlis, Mata Ayer Forest Reserve, Bukit Rongkit,

and Peninsular Thailand: Songkhla Province, Rattabhume District, Ban

Khamphaengphen.

Habitat and ecology. This species grows with its leaves appressed to the rock surface.

In Peninsular Malaysia it is extremely local but common in earth-filled crevices in

sheer limestone cliffs in shade below the canopy and right up to the summit in light

shade. The summit of Bukit Rongkit is 378 m above sea level.

Conservation status. In Peninsular Malaysia, its status is Least Concern because it

grows within the Perlis State Park, a totally protected area.

Additional specimens examined. PENINSULAR MALAYSIA.Perlis: Mata Ayer Forest Reserve,

Bukit Rongkit, 2 xii 2000, Kiew RK 5153 (SING).

PENINSULAR THAILAND.Songkhla: Kamphaeng Phet [Ban Khamphaengphen], 22 vi 1930,

Kiah 24376 (BM n.v., K n.v., SING).

In Peninsular Malaysia this species was first discovered during a survey of the

conservation status of limestone hills in Perlis (Kiew, 1993). In its long, slender, lax

inflorescences and small flowers it is strikingly similar to Paraboea laxa Ridl.

However, it is different in its petiolate leaves as well as in a number of other

characters

🔵Paraboea divaricata (Ridl.) B. L. Burtt

ประไหมสุหรี

The native range of this species is Peninsula Malaysia (Langkawi). It grows primarily in the wet tropical biome.

🔵Paraboea brunnescens B. L. Burtt

ผักกาดหิน

Habitat: Mixed deciduous forest, limestone, to 700 m.

Distribution : N, SW & Pen Thailand: Mae Hong Son, Sukhothai, Kanchanaburi, Surat Thani.

Status: + VU

🔵Paraboea glabrescens (Barnett) C. Puglisi

เพชรพระอุมา

Habitat: Mixed deciduous forest, limestone, 800–1,000 m.

Distribution: SW Thailand: Kanchanaburi. Status: + R

🔵Paraboea harroviana (Craib) Z. R. Xu var. ovata Z. R. Xu

เพชรรัตน์

🔵Paraboea variopila Z. R. Xu & B. L. Burtt

วสนะผา 

Habitat: Dry evergreen forest, limestone, 100–200 Distribution: Pen Thailand: Surat Thani (Khao Sok).

Status: + VU

🔵Paraboea acutifolia (Ridl.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 423 (1984). – Boea acutifolia Ridl., J. Linn. Soc., Bot. 32: 519 (1896). – Type: Peninsular Malaysia, Kedah, Pulau Langkawi, Gua Chinta [06°209N 99°489E], iii 1892 (fr), Curtis 2791 (lecto K, designated here; iso SING). Fig. 3.

THAILAND. Songkhla: Kao Roop Chang, Padang Besar, District Sadao [06°559N 100°249E], 100 m, 24 viii 1986 (fl), J.F. Maxwell 86-599 (A); Boriphat waterfall, Rattaphum District [07°049N 100°089E], 20 viii 1973 (fl), T. Smitinand 11935 (A, BKF). Phatthalung: Khao Phu Khao Yah, 07°409N 99°509E, 100 m, 26 x 1993, Larsen et al. 44044 (AAU). Trang: Kaowang (Kao Ulang), Sikao District [07°459N 99°269E], 3 viii 1929 (fl), Rabil 331 (ABD, E).

This species is characterised by a matted indumentum on the ovary that is retained on the capsule, unique in the whole genus. The excretion of calcium onto the upper leaf surface in many, but not all, specimens is also noteworthy. Paraboea acutifolia is similar to P. variopila in inflorescence structure but the latter has glandular hairs rather than a matted indumentum on the ovary and the capsule.

🔴Paraboea amplifolia Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 1 (1991). – Type: Thailand, Nakawn Sritamarat [Nakhon Sri Thammarat], Kao Chem (Chim), Tunglung (Tungsong) [08°209N 99°409E], on rocks, 20 vii 1929 (fl, fr), Rabil 123 (holo K; iso ABD, BKF, BM, E). Fig. 4.

This species is unique in Paraboea by possessing a true arachnoid indumentum covering the whole plant. The large and membranous dried leaves and the small non- twisted capsule are also characteristic.

🔴Paraboea argentea Z.R.Xu, sp. nov.

Paraboeae harrovianae proxima, sed caule florescentei extenti ad 20 cm, cymis numerosis in pseudo-paniculam, indumentis argenteis differt. – Type: Thailand, Khon Kaen, Pha Nok Khao [16°309N 103°009E], 400–500 m, 10 ix 1963 (fl, fr), T. Smitinand & H. Sleumer 1141 (holo BKF; iso C, E, L, P).

Additional specimens examined. THAILAND. Prachuap Khiri Khan: Klawng Warn [Khlong Wan] [12°029N 99°349E], 16 x 1960 (fl), K. Chandraprasong 63 (BKF); Pran Buri District, Khao Sam Roi Yot National Park, trail from Tham Sai to Tham Phra Yanakhon, 12°119N 100°019E, 110 m, 18 viii 2002, D.J. Middleton et al. 1180 (A, BKF, E).

This new species can be distinguished from Paraboea harroviana by the extended flowering stem, c.20 cm long, usually with about 4 cymes, with flowering individuals appearing as if they have a terminal panicle. In addition the very thick layer of silvery matted indumentum is distinctive. In Paraboea harroviana var. harroviana the flowering stem is much shorter and there are often only 2 cymes from opposite axils near the base.

🔴Paraboea brunnescens B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 424 (1984). –

 Type: Thailand, SW region, Kanchanaburi, Erawan National Park, 14°179N 99°159E, 400 m, evergreen forest along cascades, on limestone, 18 xi 1971, Beusekom, Geesink, Phengkhlai & Wongwan 3827a (holo L; iso BKF, C, K, P). There is a typographical error in the protologue where 3827a is given as 3837A.

Additional specimens examined. THAILAND. Hard Palom, 250 m, 25 xii 1961 (fr), K. Larsen 8958 (C). Kanchanaburi: Srisawad District, Kao Monglai [14°509N 99°009E], 9 viii 1967 (fl), Kasem 541 (BKF); Sai Yok [14°159N 99°109E], 200 m, 2 viii 1928 (fl), A. Marcan 2388 (BM); ibid., 2 viii 1928 (lv), Put 1836 (ABD, BKF, BM, K); Erawan National Park, 14°259N 99°049E, 300 m, 1 ix 1995, J. Parnell et al. 95-659 (BKF, K, TCD); Erawan Waterfall, 150 m, 10 x 1971 (fl), G. Murata et al. 16164 (L); Khao Salob, 19 viii 1968 (fl), B. Nimanong & S. Phusomsaeng 303 (BKF, L); Si Sawat [14°459N 99°009E], 24 viii 1968 (fl), Prayad 1538 (BKF); Ban Erawan, Si Sawat District [14°459N 99°009E], 250–330 m, 2 xi 1979 (fl), T. Shimizu et al. T-2146 (BKF); Erawan National Park, Si Sawat District, 100–300 m, 3 xi 1979 (fr), T. Shimizu et al. T-21555 (BKF, L). Mae Hong Son: Kun Yuam District [18°159N 98°009E], 600–700 m, 9 v 1974 (fr), K. Larsen & Larsen 34145 (AAU). Sukhothai: Near Pra Tah Due Nahm Doke So Gah Cha Nah Temple, Muang Gow District [17°009N 99°359E], 4 xi 1971 (fl, fr), J.F. Maxwell 71-666 (BKF). Surat Thani: Khao Yai, Samui Island [09°359N 99°579E], 25 vi 1966 (fr), Sakol 1116 (BKF).

This species is extremely similar to Paraboea glabriflora when one compares leaf morphology and inflorescence structure. In addition they are recorded from the same region. There are some differences between the type of Paraboea glabriflora and the collections cited above: whitish indumentum vs. dark brown on the leaves; sub- ordinate branches absent or present in the cyme. Paraboea glabriflora is known only from the type so fieldwork should be carried out at the type locality to help determine whether these differences are consistent enough to maintain the species or not.

🔴Paraboea chiangdaoensis Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 3 (1991). – Type: Thailand, Chiangmai, Doi Chiangdao [Ban Chiangdao, 19°309N 99°009E], 23 x 1926 (fr), Put 430 (holo K; iso ABD, BM). Fig. 11.

🔴Paraboea elegans (Ridl.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 428 (1984). – Boea elegans Ridl., J. Linn. Soc., Bot. 32: 522 (1896). – Type: Kedah, Kedah Peak (5 Gunong Jerai) [05°479N 100°279E], vi 1893 (fr, fl), H.N. Ridley s.n. (lecto SING, designated by Burtt (1984: 428)). Fig. 16.

THAILAND. Satun: Adang Island, Tarutao National Park [06°349N 99°069E], granite rocks, 300 m, 24 vi 1980 (fl, fr), Congdon 711 (AAU, E, PSU); Adang Island, near waterfall [Tarutao National Park], 22 x 1979 (fr), Congdon 87 (E).

Collections from Tarutao and Langkawi, previously Paraboea obovata but now reduced to synonymy (Burtt, 1971), differ from the typical sessile-leaved P. elegans by a distinct petiole up to 6 cm long. This species may be related to Paraboea minor and both are recorded from quartzite outcrops only. However, Paraboea elegans differs from P. minor in its whorled as opposed to opposite leaves.

🔴Paraboea ferruginea (Ridl.) Ridl., J. Straits Branch Roy. Asiat. Soc. 44: 68 (1905); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 428 (1984). – Boea ferruginea Ridl., J. Linn. Soc., Bot. 32: 521 (1896).

THAILAND. Kanchanaburi: Khao Pattawee [c.13°599N 99°209E], in crevices of limestone, 90 m, 18 xi 1961 (fr), K. Larsen 8311 (ABD).

This species is unique in the genus in its combination of a long pubescence with a distinct ferrugineous colour and its seemingly palmate venation. The indumentum occurs throughout the whole plant and the hairs can be as long as the calyx. This species may be related to Paraboea bakeri. Both species have a similar habit and leaf morphology, and have the same long calyx and short capsule. The locality of the single specimen from Thailand is quite distant from the other collections and its status should be reinvestigated with better collections.

🔴Paraboea glabra (Ridl.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 22: 311 (1958) [but excluding the cited collections except for the type]; Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 429 (1984). – Boea glabra Ridl., J. Linn. Soc., Bot. 32: 521 (1896). – Type: Thailand, Poongah, cult. Penang, C. Curtis 3039 (lecto K, designated by Burtt (1984: 429)).

Paraboea rupestris B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 436 (1984). – Type: Thailand, Peninsular region, Surat, Khao Pak Chong, 55 km W of Surat on Tekuapa road, 100 m, herb on limestone rocks, flowers white, leaves brown below, 25 ix 1963, Smitinand et al. 1277 (holo E; iso BKF, K, L).

Additional specimens examined. THAILAND. Phangnga: ‘Poongah’, ii 1893 (fl), C. Curtis 3039 (K). Surat Thani: 15 viii 1975 (fl), D. Praphat 24 (BKF, E).

🔴Paraboea glabrisepala B.L.Burtt, Kew Bull. 1941: 21 (1941); Barnett, Kew Bull. 15: 255 (1961); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 429 (1984). – Boea glabrisepala (B.L.Burtt) Barnett, Kew Bull. 15: 255 (1961). – Type: Thailand, Payap [Chiang Mai], Doi Chiengdao, 28 xiii 1935 (fl), H.B.G. Garrett 1001 (lecto K, first step designated by Barnett (1961: 255), second step designated here; iso K, L). Fig. 17.

Additional specimens examined. THAILAND. Chiangmai: Doi Chiangdao [19°259N 99°009E], (fl), K. Boonchuai 948 (BKF); Doi Chiangdao, 680 m, 14 viii 1949 (fr), H.B.G. Garrett 1260 (K, L); Doi Chiangdao, north side of Doi Luang, above Sop Huay Pah Dahng-Huay Nah Lao Station, 1000 m, 8 x 1995, J.F. Maxwell 95-857 (L); Doi Chiangdao, east side, Pa Blawng Cave area, 575 m, 5 viii 1989, Maxwell 89-992 (A). Mae Hong Son: Doi Pui, SE of Mae Hong Son, 19°139N 98°029E, 800 m, 23 ix 1995 (fr), Larsen et al. 46840 (AAU, SING).

🔴Paraboea glanduliflora Barnett, Nat. 

ศรีพายัพ

Hist. Bull. Siam Soc. 20: 14 (1961); Barnett, Kew Bull. 15: 252 (1961); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 429 (1984). – Type: Thailand, Payap [Chiang Mai], Doi Chiangdao [19°259N 99°009E], 2000 m, 16 vii 1958 (fl), Smitinand 4728 (lecto E, designated by Barnett, Kew Bull. 15: 252 (1961); iso BKF). Fig. 18.

THAILAND. Chiangmai: Doi Chiangdao, Doi Pee [19°259N 99°009E], 17 xi 1963 (fr), Adisai 670 (BKF); Doi Chiangdao, 15 xi 1962 (fl), K. Bunchuai BKF47649 (BKF); Doi Chiangdao, K. Bunchuai 968 (BKF); Doi Chiangdao, 2000 m, xi 1962 (fr), Cult. in E C5138 (E); Doi Chiangdao, 1300–1900 m, 26 ix 1971 (fr), G. Murata et al. T-15072 (L); Doi Chiangdao, 1300–1900 m, 27 ix 1971 (fl), G. Murata et al. T-15185 (L); Doi Chiangdao, 30 vi 1965 (fl), T. Smitinand et al. 7824 (E); Doi Chiangdao, 1620 m, 24 vii 1990, H. Banziger 704 (L).

This species may have some affinity to Paraboea pubicorolla. Both have some glandular pubescence on the corolla and the same pattern of subterminal cymose inflorescences. However, the scabrous leaf surface of this species is very different to the smooth leaf surface of Paraboea pubicorolla. Paraboea glanduliflora also shares some common characters with P. glabrisepala in corolla shape, stamen morphology, the gynoecium and bract morphology. Barnett (1961) supposed her species to have non-twisted capsules so she placed it in Paraboea (with non-twisted

twisted

mam  เชียงดาว  กย25

capsules) rather than in Boea (with twisted capsules). It is now known that this species has twisted capsules and now only belongs in Paraboea due to the recircumscription by Burtt (1984). In our study we have found that all species with a subterminal cymose inflorescence possess twisted capsules rather than non-twisted capsules.

🔴Paraboea incudicarpa B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 430 (1984). – Type: Thailand, Tak Province, Pha Wo [16°529N 99°109E], 650 m, herb on limestone rocks, common, 13 vii 1972 (fr), Smitinand & Seidenfaden 11629 (holo E; iso BK). Fig.22

🔴Paraboea lancifolia (Ridl.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 431 (1984). – Boea lancifolia Ridl., Fl. Malay Penins. 2: 536 (1923). – Type: Thailand, Satun Province, Tarutao [06°509N 99°309E], x 1888 (fl), C. Curtis 16010 (lecto K, designated by Burtt (1984: 431)). Fig. 24.

🔴Paraboea minor (Barnett) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 433 (1984). – Boea minor Barnett, Nat. Hist. Bull. Siam Soc. 20: 19 (1961); Barnett, Kew Bull. 15: 255 (1961). – Type: Thailand, Songkhla, on Kaokao [07°129N 100°309E], 29 ix 1929 (fl, fr), A.F.G. Kerr 17575 (lecto K, designated by Barnett, Kew Bull. 15: 255 (1961)) [cult. Bangkok]. Fig. 33.

🔴Paraboea multiflora (R.Br.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 433 (1984). 

A. Paraboea multiflora var. multiflora

THAILAND. s.l., 10 xi 1965 (fl), P. Sangkhachand 25 (BKF). Chiangmai: Me Wang (type locality of Boea reticulata Barnett), 400 m, 19 vii 1922 (lv), A.F.G. Kerr 6356 (ABD, K); 12 km W of Hot, Hot District [18°129N 98°349E], 23 ix 1958 (fl), K. Larsen et al. 5210 (ABD, C); Maeklang Falls, 50 km NW of Chiang Mai, Jawn Tong District, Doi Inthanon National Park [18°309N 98°409E], 430 m, 3 xi 1967 (fr), B.L. Burtt 5612 (E); Nam Tok Mae Klang, Jawar Tong District, Doi Inthanon National Park, 25 xi 1965 (fl), S. Phusomsaeng 5 (BKF, L); Payap, West of Muang Hot [W of Hot, Hot District], in rocky forest [18°129N 98°349E], 23 ix 1958 (fl), T. Sorensen et al. 5201 (BKF); Hot District, Awp Luang Nature Park, Doi Awp Luang, Mae Jam River, c.15 km W of Hot, 550 m, 23 x 1987, Maxwell 87-1281 (L). Lampang: Lampang [18°229N 99°349E], 420 m, 23 viii 1922 (fr), Winit 740 (BKF, K). Nakhon Nayok: s.l., 29 vii 1959 (fl), T. Sorensen et al. 7803 (C); Nang Rawng Waterfall, 100 m, 29 vii 1959 (fr, fl), T. Smitinand & Floto 6106 (ABD, BKF, E, K).

B. Paraboea multiflora var. caulescens

Thailand, Kanchanaburi, near Neekey, near Wangka [14°159N 99°109E], steep slopes of limestone, 150 m, rather rare, 13 vi 1946 (fr, fl), G. Den Hoed Exp. No. 946 (holo L).

🔴Paraboea paramartinii Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 10 (1991). – Type: China, Yunnan, Pu’er, cliff, 4500 ft (c.1350 m), 1901? (fr), A. Henry 13394 (holo E; iso K, MO, US). Fig. 37.

THAILAND. Chiangrai: Doi Tam Tu Pu, Saddle between peaks c.4 km west of Chiangrai town [5 Muang Chiang Rai] [19°569N 99°519E], 520 m, 5 x 1924 (fr), H.B.G. Garrett 204 (K).

This species is similar to Paraboea martinii (H.Le ́v.) B.L.Burtt in having the same kind of inflorescence, but can be distinguished by the larger and thinner leaves and the glabrous inflorescence.

🔴Paraboea patens (Ridl.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 435 (1984). – Boea patens Ridl., J. Linn. Soc., Bot. 32: 520 (1896). – Type: Thailand, Punga [Phangnga] [08°329N 98°289E], collected in ii 1893, flowered in viii 1893 (in cultivation), Curtis s.n. (holo SING). Fig. 39.

Additional specimens examined. THAILAND. Phangnga: Kasoom [08°249N 98°279E], on limestone rock, C. Curtis 3218 (collected in 1896) (K, SING); Panga [Phangnga] [08°329N 98°289E], 12 xii 1918 (fr), M. Haniff & Nur 4026 (SING).

This species is characterised by its subterminal cyme which develops subordinate branches below and between the two primary branches on top of the peduncle. Paraboea divaricata shares the same inflorescence structure (subterminal cyme with subordinate branches) but has leaves in who

🔴Paraboea pubicorolla Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 10 (1991). – Type: Thailand, Sisaket Province, Dongrak Range (14°309N 104°009E) at Ching Bat Lak, Kantaralak District, 500 m, on moist sandstone rocks by shaded stream zone, 17 viii 1976 (fl, fr), J.F. Maxwell 76-530 (holo L; iso AAU, BK).

Additional specimens examined. THAILAND. Sisaket: Khao Phra Viharn [15°079N 104°209E], c.400 m, sandstone, 24 viii 1972 (fl, fr), T. Smitinand 11676 (BKF). Trat: Laem Nawp District, Chang Island (5 Ko Chang) [12°009N 102°159E], 100 m, 2 viii 1973 (fl), J.F. Maxwell 73-310 (BKF).

This species has a similar inflorescence to Paraboea prolixa, P. cochinchinensis and P. harroviana. It can be distinguished from its possible relatives by its glabrous inflorescence and the pubescent corolla.

🔴Paraboea rabilii Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 11 (1991). – Type: Thailand, Kaochom Lem, Ampoe Kaokao [07°359N 99°429E], on rock, 1 viii 1929 (fl, fr), Rabil 301 (holo E; iso ABD, BKF, BM, K).

Boea lanata auct. non Ridl.: Barnett, Fl. Siam. Enum. 3(3): 231 (1962).

Paraboea lancifolia auct. non (Ridl.) B.L.Burtt: Burtt, Notes Roy. Bot. Gard.

Edinburgh 41: 431 (1984), pro parte (quoad Rabil 301).

This species is similar to Paraboea suffruticosa but can be easily recognised by the large ratio of capsule vs. calyx (3–7 times) in a sharp contrast to P. suffruticosa (only 1.5–2 times).

🔴Paraboea regularis (Ridl.) Ridl., J. Straits Branch Roy. Asiat. Soc. 44: 67 (1905); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 435 (1984). – Didymocarpus regularis Ridl., J. Linn. Soc., Bot. 32: 515 (1896). – Type: Peninsular Malaysia, Langkawi [06°209N 99°489E], 1893, C. Curtis (s.n.) cult. Hort. Bot. Sing. (lecto SING, designated by Burtt (1984: 435); iso E).

Additional specimens examined. THAILAND. ‘Lower Siam’, Palau Panji [possibly Ko Panji in Phangnga], 2 xii 1918 (fr), M. Haniff & Nur 4013 (K, SING).

🔴Paraboea rufescens (Franch.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 38: 471 (1980); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 436 (1984), pro parte; Wang et al., Fl. Reipubl. Popularis Sin. 69: 465 (1990), pro parte. – Boea rufescens Franch., Bull. Mens. Soc. Linn. Paris 1 (no. 57): 449 (1885). – Dorcoceras rufescens (Franch.) Schltr., Bot. Jahrb. 58: 259 (1923). 

B. Paraboea rufescens var. tomentosa (Barnett) Z.R.Xu, stat. nov. – Paraboea tomentosa Barnett, Dansk Bot. Ark. 20: 202 (1962). – Type: Thailand, Northern region, Chiengmai [Chiang Mai], Doi Chieng Dao, Larsen 4078 (holo C; iso ABD).

THAILAND. Chiangmai: Fang [19°209N 98°509E], 2 vii 1978 (fl, fr), C. Phengklai et al. 4222 (BKF); between Chiang Dao and Fang, 500 m, 7 vi 1973 (fr, fl), R. Geesink et al. 5762 (E, L); Doi Chiang Dao [19°259N 99°009E], 1050 m, 15 vii 1958 (fl, fr), K. Larsen 4078 (ABD, C); ibid., 600–1300 m, 25 ix 1971 (fr), G. Murata et al. 14995 (L); ibid., 18 x 1926 (fr), Put 389 (K); ibid., 1100 m, 15 vii 1958 (fl, fr), T. Smitinand 4689 (BKF); ibid., 1100–1800 m, 16 viii 1963 (fr, fl), T. Smitinand et al. 1036 (BKF, E, L); ibid., 1100 m, 16 ii 1958 (fr), T. Sorensen et al. 1233 (C); ibid., 1050 m, 15 vii 1958 (fl, fr), Sorensen et al. 4077 (ABD, BKF, C); ibid., 1050 m, v 1963 (fl, fr), Sorensen et al. 4078 (photos NY, UC).

🔴Paraboea sinensis (Oliv.) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 38: 471 (1980); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 438 (1984); Wang et al., Fl. Reipubl. Popularis Sin. 69: 464 (1990). – Phylloboea sinensis Oliv., Hook. Ic. Pl. 18: t.1721 (1887). – Chlamydoboea sinensis (Oliv.) Stapf, Bull. Misc. Inform. Kew 1913: 355 (1913). – Type: China, Hupeh (Hubei), Ichang, Henry 1572 (holo K). Fig. 44.

Distribution. Burma, China, Thailand and Vietnam.

Habitat and ecology. On limestone substrates inside forest or scrub.

🔴Paraboea swinhoei (Hance) B.L.Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 439 (1984). – Boea swinhoei Hance, Ann. Sci. Nat. ser. 5, 5: 231 (1966). – Type: Formosa [Taiwan], Takow-Taiwan, Apes Hill, Bush [Ga01xiong2 City, Shou4shan1] [22°069N 120°039E], 1863 (fr), R. Swinhoe 62 (lecto BM, designated here; iso K). Fig. 47.

THAILAND. Chiangmai: Doi Sutep [18°559N 99°009E], 1000 m, 31 x 1967 (fr), B.L. Burtt 5578 (ABD, E); 1976 (fl), Cult. in E C4029 (E); Doi Sutep, x 1914 (fr), Y. Jung s.n. (BKF); Doi Sutep, 4 vii 1958 (fl), T. Sorensen et al. 3888 (BKF, C, K); Doi Sutep, 1100 m, 30 vii 1958 (fl), T. Sorensen et al. 4543 (C, K). Khonkaen: Pha Nok Khao [16°309N 103°009E], 800 m, 9 ix 1963 (fr, fl), T. Smitinand & H. Sleumer 1130 (BKF, E, K, L). Lampang: Doi Luang National Park, Wahng Cayo Falls, 600 m, 8 viii 1997, Maxwell 97-830 (A).

🔴Paraboea tarutaoensis Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 13 (1991). – Type: Thailand, Satun Province, Tarutao Island, Mallacca ck. [06°509N 99°309E], on limestone rocks, in 30 m tall thick forest, 12 x 1979 (fr), Congdon 10 (holo E; iso A, AAU, PSU). Fig. 48.

Additional specimen examined. THAILAND. Satun: Tarutao Island, c.4 km south of the N. Cape of the island, on rocky cliff, 10–50 m in shrub vegetation, 11 i 1986 (fr), Kurzweil HK783 (WU).

🔴Paraboea trachyphylla Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 13 (1991). – Type: Thailand, Surat Thani, Khao Lang Tao, 50 km W of Surat, road to Takuapah [09°009N 98°089E], 200–300 m, common on limestone, 26 ix 1963 (fl, fr), Smitinand, Sleumer et al. 1289 (holo E; iso A, B, BKF, C, E, K, L, P). Fig. 49.

Additional specimens examined. THAILAND. Surat Thani: Takuapah–Surat Thani road, 20– 60 km from Takuapah, 08°539N 98°219E, 100–250 m, 14 vii 1972 (fl), K. Larsen et al. 30949 (AAU, B, E, K, L). Phangnga: Tham Suwankuha, 08°159N 98°409E, in rock crevices, 50 m, 20 vii 1972 (fl), K. Larsen et al. 31181 (AAU).

🔴Paraboea uniflora Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 15 (1991). – Type: Thailand, Songkhla, Sadao District [06°559N 100°249E], Kao Roop Chang, Padang Besar, on open, rugged summit of a limestone peak, 11 vii 1986 (fr, fl fragment), J.F. Maxwell 86-451 (holo PSU; iso A, L).

This species is unique in the genus with its single-flowered inflorescence. This may be an extreme reduction of a normal cyme. The habit seems close to Paraboea lanata but the veins on the leaves are more prominent.

🔴Paraboea variopila Z.R.Xu & B.L.Burtt, Edinburgh J. Bot. 48: 15 (1991). – Type: Thailand, Surat Thanee [Surat Thani] Province, common on stone in evergreen forest, 12 viii 1975 (fl, fr), D. Praphat 8 (holo E; iso BKF, C, L).

Proposed IUCN conservation assessment. Least Concern (LC). Although this species is only known from two collections at least one of these is from the well-protected and extensive limestone area of Khao Sok National Park. This species was, however, included in Pooma (2005) as threatened in Thailand.

Additional specimen examined. THAILAND. Surat Thani: Pa Nom district, Khao Sok National Park [09°109N 98°429E], limestone hill, 100–200 m, 12 xii 1979 (ster), T. Shimizu et al. T-27070 (BKF, L).

This species is similar to Paraboea trachyphylla and P. acutifolia with which it shares the same inflorescence structure. However, the indumentum on the ovary and the capsule separates the three species: Paraboea variopila having dark brown glandular hairs, P. acutifolia possessing a matted indumentum, and P. trachyphylla without an indumentum.

🔴Paraboea vulpina Ridl., J. Straits Branch Roy. Asiat. Soc. 44: 69 (1905); Burtt, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 41: 441 (1984). – Type: Peninsular Malaysia, Hot Springs, Ipoh, Kinta [03°319N 101°129E], xii 1896 (fl), Curtis 3132 (lecto K, designated by Burtt (1984: 441); iso SING). Fig. 53.

THAILAND. Trang: Nam Tai, 20 km N of Trang, limestone rock [07°429N 99°479E], 11 x 1970 (fr), Charoenphol, Larsen & Warncke 3642 (AAU). Krabi: Tam Soea, 10 km N of Krabi, limestone hill [08°109N 98°579E], 50–250 m, 24 x 1991 (fr), K. Larsen et al. 42551 (AAU).

This species may be related to Paraboea laxa with which it shares similar large and spreading cymes. However, Paraboea vulpina has branched hairs while P. laxa does not. This species may also be related to Paraboea tarutaoensis with which it shares the same multi-branched hairs. The latter species can be recognised by its few- flowered inflorescence.

                         🔄 Back to Front page