Dorcocerus(Boe)
Boe" refers to the genus Boeica, which belongs to the plant family Gesneriaceae. Gesneriaceae is a large family of flowering plants, commonly known as the gesneriad family, and is primarily found in tropical and subtropical regions. Boeica species are typically characterized by their pubescent (hairy) leaves and inflorescences, and their flowers have a short corolla tube and bilabiate (two-lipped) corolla
The genus Dorcoceras Bunge in Thailand is revised. There are four species, including two new species, Dorcoceras brunneum C.Puglisi and Dorcoceras glabrum C.Puglisi. A key, descriptions, and proposed IUCN assessments are presented.
🔵Dorcocerus wallichii R. Br.
จอกหิน
Rosulate herbs. Leaves sessile or petiolate; petiole to 1.5 cm long, often merging into blade, reduced or absent, covered in long eglandular hairs; lamina 1.4–6 × 0.6–2.2 cm, 1.8–6 times as long as wide, spathulate or oblanceolate to elliptic, apex broadly acute to obtuse, base acuminate or attenuate, margin crenate or serrate, sometimes indistinctly so, ciliate; adaxial surface green, eglandular pilose or sometimes glabrescent (hairs fall off easily), abaxial side green-brown, more densely hairy, especially along veins, and with minute sessile glands scattered throughout the lamina; 3–4 pairs of secondary veins, tertiary venation indistinct. Inflorescence a cyme with 1–10 flowers, with all axes having the same mixed indumentum of dimorphic eglandular hairs (long and short) and sparse short gland-tipped hairs; peduncles 4–10 cm long; bracts reduced and caducous, ca 0.5 × 0.1 mm, with long eglandular hairs; pedicels 0.1–4 cm long; receptacle slightly slanted with respect to the pedicel. Calyx tube 0.2 mm long, lobes lanceo- late or narrowly so, 1–2.7 mm long, 0.4–1 mm wide, apex acute, eglandular hairy outside, with some gland tipped hairs at the base, glabrescent inside. Corolla shortly campanulate, pale purple, outside glandular hairy, becoming glabrescent after anthesis; tube ca 6.5 mm long ventrally, shorter dorsally; upper lobes not measured, lateral lobes ca 4 × 6.5 mm, ventral lobe 5–6.5 × 5.2–7 mm. Stamens arising ca 2.5 mm above corolla base, filaments ca 1.5 mm long, ca 0.2 mm diameter; anthers yellow, ca 1.7 × 1.4 mm, coherent, thecae parallel; staminodes not seen. Pistil not seen. Capsule strongly twisted, 1–1.8 cm long, eglandular hairy. Seeds light brown, broadly elliptic, mucronulate, 0.2–0.3 × ca 0.2 mm, surface reticulate.
Thailand.— NORTHERN: Chiang Mai [Chom Tong, Mae Soi Valley, 475 m, 1 Oct. 1991, Maxwell 91-822 (E, L, P); Hot, Op Luang Gorge, 325 m, 24 Sept. 1989, Maxwell 89-1133 (L, MO); Ban Na, Mae Ping, 8 Sept., 1911, Kerr 2026 (K); Op Luang, Mae Ping Rapids, ca 500 m, 20 Oct. 1911, Kerr 2178A (BM, K); Ban Na Gorge, ca 450 m, 17 Oct. 1911, Kerr 2178 (ABD, BM, E, K)]; Lampang
[Thoen, Mae Wa National Park, Mae Wa waterfalls, 350 m, 29 May 2011, Pooma & Phattarahirantricin 7731 (BKF, E); ibid., 28 Aug. 2011, Pooma & Phattarahirantricin 7760 (BKF)]; Tak [Larn Sang National Park, 350 m, 29 May 1973, Geesink et al. 5518 (BKF); ibid., 350 m, 29 May 1973, Geesink et al. 5516 (AAU, BKF, C, L); Sam Ngao, Bhumibol Dam, 23 Aug. 2010, Norsaensgri 7151 (QBG)]; SOUTH-WESTERN: Kanchanaburi [Si Sawat, Erawan, 2 July 1974, Larsen & Larsen 34018 (AAU)].
ไม้ล้มลุกหลายปี ลำต้นค่อนข้างสั้น ฉ่ำน้ำรากเป็นกระจุกฝอย ใบเดี่ยว เรียงเวียนถี่เป็นกระจุกคล้ายดอกกุหลาบซ้อน รูปไข่กลับ รูปขอบขนาน หรือคล้ายรูปช้อน ช่อดอกแบบช่อกระจุกซ้อน มี ๑-๕ ช่อ ออกตามซอกใบใกล้ปลายยอด แต่ละช่อมี ๑-๕ ดอก ดอกสีขาวอมชมพูหรือสีม่วงอ่อน รูปคล้ายระฆังตื้นผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงกระบอกแคบ สีน้ำตาลอ่อน เมื่อแก่บิดเป็นเกลียว มีกลีบเลี้ยงและก้านยอดเกสรเพศเมียติดทน เมล็ดเล็ก รูปกระสวย มีจำนวนมาก
จอกหินชนิดนี้มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ พบตามพื้นที่หินปูนหรือหน้าผาหินปูนที่ชื้นและค่อนข้างร่ม ที่สูงจากระดับทะเล ๖๐๐-๑,๔๐๐ ม. ออกดอกเดือนมิถุนายนถึงสิงหาคมเป็นผลเดือนสิงหาคมถึงธันวาคม ในต่างประเทศพบที่เมียนมา.
🔵Dorcocerus geoffrayi(Pellegr.)C.Puglisi
ชาดงรัก พบในพื้นที่อุทยานฯ เขาหลวงสุขทัย บริเวณใต้เพิงหินริมผาของยอดเขาภูกา
 |
Dorcoceras geoffrayi (Pellegr.) C.Puglisi. A. Habit; B. Habit; C. Flower, front view; D. Fruit; E. Flower, side view. Photos of Middleton et al. 5658 (A), Middleton et al. 5835 (B) and Middleton et al. 5833 (C-E). All photos by Preecha Karaket. |
ไม้ล้มลุก ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับเวียนรอบลำต้น หรือเป็นเกลียว โดยออกซ้อนเป็นกระจุกที่โคนต้น รูปใบหอก รูปใบหอกกลับ หรือรูปรี ออกดอกเป็นช่อกระจุก ดอกสีม่วงอ่อน ดอกเป็นหลอดรูประฆัง ปลายแยกเป็น5กลีบ
พืชสกุลนี้เดิมอยู่ในสกุล Boea ทั่วโลกพบ 6 ชนิด ในไทยพบ 4 ชนิด สำหรับชนิดนี้พบขึ้นตามหินปูนหรือหินทรายในป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ตลอดจนทุ่งหญ้าบนภูเขาที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 1,200 เมตร ทางภาคเหนือตอนล่าง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
🔵 Dorcocerus brunneum C.Pugsiri
จอกหินตะนาวศรี กาญจนบุรี
 |
Dorcoceras brunneum C.Puglisi. A. Habit; B. Flower, front view; C. Flower, side view. Photos of Middleton et al. 5883 by Preecha Karaket (A, C) and David Middleton (B). |
 |
| วัดทับศิลา ไทรโยค กย-ตค |
🔵Dorcoceras glabrum C.Puglisi, sp. nov.
Most similar to Dorcoceras brunneum but differing in the structure of the inflorescence and in having a glabrous adaxial leaf. Type: Thailand, Phetchaburi, Nongyapong District, Nongyapong forest, 10 Sept. 2002, fl. & fr., Puudjaa 1117 (holotype BKF).
Rosulate herb. Leaves sessile or petiolate; lamina 3–8.6 × 1–2.5 cm, 2.5–5 times as long as wide, oblanceolate, apex acute to obtuse, base attenuate, margin more or less crenulate and undulate; adaxial surface glabrous, abaxial surface densely pubescent with an indumentum of eglandular multicellular hairs; 3–4 pairs of secondary veins, depressed on the adaxial surface and raised on the abaxial, tertiary venation inconspicuous. Inflorescence with an elongated axis with paired flowers along its length and, distally, cymes, 3–6-flowered, pubescent; peduncles 5–15 cm long; bracts 2–4 mm long, to 1 mm wide, apex acute, glabrous on the adaxial surface, pubescent on the abaxial; pedicels 0.4–2 cm long, delicate, with sparse eglandular hairs. Calyx slightly bilabiate with sepals almost completely free, narrowly lanceolate, 2–3 × ca 0.5 mm, apex acute, tomentose on the outer side, glabrous on the inside. Corolla purple, shortly campanulate, bilabiate and glabrous; tube ca 3 mm long; upper two lobes elliptic, ca 4.5 × 3.5 mm, lower central lobe rounded, ca 6 × 6.5 mm, lateral lobes ca 3.5 × 4 mm. Stamens with filaments attached ca 0.5 mm above the corolla base, ca 1 mm long; anthers ca 2 mm wide; staminodes 3, much reduced, less than 0.5 mm long. Ovary glabrous, ca 2 mm long; style ca 2.5 mm long, glabrous; stigma bilabiate. Capsule ca 1.5 cm long, twisted at least at dehiscence (only 1 dehisced fruit seen). Seeds elliptic, ca 0.3 × 0.1 mm.
Thailand.— SOUTH-WESTERN: Kanchanaburi [Ban Kao, Pattawee [Khao Patthawi], 90 m, 18 Nov. 1961, Larsen 8311 (BKF)]; Phetchaburi [Nongyaplong, 10 Sept. 2002, Puudjaa 1117 (BKF)].
Distribution.— Endemic to Thailand.
🔵Dorcoceras uthongensis(Gesneriaceae) • A New Species from the Limestone Karst of Suphan Buri, Thailand
จอกหินอู่ทอง
Dorcoceras uthongensis, a new species of the genus Dorcoceras Bunge, is described. This new species is endemic to Uthong district, Suphan Buri province, Thailand, and differs from the other species by exhibiting capitate glandular hairs with globose unicellular head on the abaxial surface of the leaf. Additionally, it is classified as an endangered species (EN) according to IUCN criteria. The phylogenetic analysis based on nuclear ITS1-5.8S-ITS2 confirmed its placement within Dorcoceras. Moreover, we sought to explore the potential biological activities of the crude extract of this new species. We evaluated the aqueous extract of leaves which revealed antioxidant activity and no cytotoxicity indicating potential safety for further research and utilization. To examine the phytochemical composition, we performed an analysis using LC-MS/MS-QTOF. The result revealed the presence of flavonoids, alkaloids, phenolic compounds, and terpenes.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น